-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
Copy pathCunaeus-Dido.xml
1001 lines (999 loc) · 44.7 KB
/
Cunaeus-Dido.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<?xml-model
href="https://xmlschema.huygens.knaw.nl/translatin.rng"
type="application/xml"
schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"
?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="translatin0019" xml:lang="lat">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Tragoedia Dido</title>
<title type="sub">Tragoedia Dido P. Cunaei</title>
<author>Cunaeus, Petrus</author>
<editor>Jan Bloemendal</editor>
<respStmt>
<resp>transcription</resp>
<name>Jan Bloemendal et al.</name>
</respStmt>
</titleStmt>
<publicationStmt>
<publisher>Unknown publisher</publisher>
<pubPlace>None</pubPlace>
<date>0001</date>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<bibl>
Identifier: <name>Cunaeus-Dido</name><lb/>
Short title: <title>Dido</title><lb/>
Year of first edition: <date>0001</date><lb/>
Author information:<lb/>
Alias: Kun, Peter van der<lb/>
Birth: 1586, Vlissingen<lb/>
Death: 1638, Leiden<lb/>
Floruit: None, Leiden<lb/>
<ref target="https://en.wikipedia.org/wiki/Petrus_Cunaeus">Link</ref><lb/>
<emph>ed. C.L. Heesakkers, in Humanistica Lovaniensia, 33 (1984), pp. 145-197]</emph><lb/>
</bibl>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<textClass>
<keywords>
<term type="diction">verse</term>
<term type="genre">tragedy</term>
<term type="acts">0</term>
<term type="chorus">yes</term>
<term type="medium">Ms</term>
</keywords>
</textClass>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text>
<body>
<div type="level1" xml:id="front">
<head>Front</head>
<p>/</p>
<p>TRAGOEDIA DIDO P. CUNAEI</p>
<p>TRAGOEDIA (la)</p>
<p>DIDO P. Cunaei</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="main">
<head>Main</head>
<p></p>
</div>
<div type="level1" xml:id="personae-lb">
<head>1. PERSONAE (lb)</head>
<p>DIDO IVPITER</p>
<p>ANNA MERCVRIVS</p>
<p>IVNO AENAEAS</p>
<p>VENVS VMBRA SICHAEI</p>
<p>IARBAS SATELLITES</p>
<p><hi rend="bold">CHORVS</hi></p>
<p><hi rend="italic">Dido. Anna.</hi></p>
<p>Ηeu qui dolores, quaeque me miseram mala</p>
<p>quantaeque curae vulnerant animum meum!</p>
<p>Veneris ab igne carpor, aetatem malis</p>
<p>lachrymisque cogit me exigere hospes inclytus.</p>
<p>(5) non somnus altus, nec quies graues mihi</p>
<p>leuare curas sustinent, crescit dolor</p>
<p>aliturque venis vulnus insanabile</p>
<p>et ardet intus. Vnde coniunctissima</p>
<p>soror hic nouus magnusque nostris sedibus</p>
<p>(10) successit hospes? quantaque maiestas viro!</p>
<p>virtute quanta praeditus! Diuis satum,</p>
<p>nec quippiam falsi auguror, existimo.</p>
<p>heu quanta passus! quamque iniquis actus est</p>
<p>miser ille fatis! ah gradiui</p>
<p>(15) quoties subiuit aleam sui immemor</p>
<p>mortisque dirae, semper intrepidum caput</p>
<p>Dis offerendo patrijs, ut strenuum et</p>
<p>fortem decet, cui dulce pro patria est mori.</p>
<p>Ο si meo decretum id immutabile</p>
<p>(20) non insideret animo, ut nulli viro</p>
<p>In posterum me iungerem, castos meo</p>
<p>dies marito ut exigerem superstites</p>
<p>misere necato fratris impia manu</p>
<p>ut sacra Diuis obtulit, hinc taedium</p>
<p>(25) connubij, fallacibusque amoribus</p>
<p>renuntiaui: forsitan hoc unicum</p>
<p>potui subire, Veneris instinctu, malum.</p>
<p>hic, anna, solus, fateor in me solus hic</p>
<p>ignem resuscitauit olim mortuum</p>
<p>(30) dira mariti caede, mentem hic perpulit</p>
<p>duram, nec ullis antea flexam viris.</p>
<p>agnosco veteris, insolens desuetaque</p>
<p>amoribus, cupidinis vestigia.</p>
<p>sed me priusquam virginali segregem</p>
<p>(35) verecundia, castaque vita, vel pudor</p>
<p>te deseram, me terra diram absorbeat,</p>
<p>armisque summus me premat pater suis</p>
<p>ad ultima Stygis claustra et umbras pallidas</p>
<p>noctis profundae, qui sibi primum meos</p>
<p>(40) superauit ignes, ille solus hos sibi</p>
<p>Ηabeat sepulchro et seruet aeternum sibi</p>
<p><hi rend="bold">AN</hi>. Dilecta soror, semperne
moerens exiges</p>
<p>temeram iuuentam? solane cara pignora</p>
<p>non noueris? nec Cypridis almae praemia</p>
<p>(45) curabis? id cinerem aut animam demortui</p>
<p>imo sepultam Tartaro quicquam autumas</p>
<p>morarier? quamuis inexorabilis</p>
<p>cunctis fuisti, tuque quamuis liberum</p>
<p>caput maritali iugo subtraxeris:</p>
<p>(50) quamuis Tyri tyrannus Iarbas impotens</p>
<p>amore, repulsam passus est, aliique quos</p>
<p>libya ferox alit triumphis diuites</p>
<p>omnino spreti: tam placitis flammis potes</p>
<p>pugnare demens? si sapienter exigas</p>
<p>(55) quorum occuparis arua, quorum finibus</p>
<p>consederis, hinc et hinc Tyrannis undique</p>
<p>inclusa saeuis, syrtibusque inhospitis</p>
<p>tumidisque Getis et Numidis atrocibus</p>
<p>regione Ο detestabile! desertissima</p>
<p>(60) siti horrida, fortissimorum pectorum</p>
<p>Domitrice: Barcaeisque protendentibus</p>
<p>sua bella moestaque funera quum latissime.</p>
<p>heu! quam feroci Marte Tyrus circumdabit</p>
<p>Carthaginem, infestusque Pygmalion tibi</p>
<p>(65) quam dira minatur, carceris caeci luem,</p>
<p>variasque mali doloris artes, quas solet</p>
<p>auri fames excogitare: haec si satis</p>
<p>examines, veniam dabis periurio.</p>
<p>Ioue auspice et Iunone rates Aenaeadum</p>
<p>(70) huc appulere. quam soror hanc urbem tuam</p>
<p>videbis? et quae regna tibi surgentia</p>
<p>connubio tanti viri? queis bellici</p>
<p>Poeni atque Troes mutuis victorijs</p>
<p>late imperabunt? tu modo veniam Deos</p>
<p>(75) rogabis, et sacris litatis hospitem</p>
<p>curabis, et varias ei causas morae</p>
<p>prudenter, amore suggerenti innectito:</p>
<p>dum pontus et aer turbidus et frigens hyems</p>
<p>aliaque dum desaeuiunt pericula,</p>
<p>(80) classisque procellis acta dum reparabitur.</p>
<p><hi rend="bold">DI</hi>. Recta admones, animoque nostro
congrua</p>
<p>tuaque soror, si quid valeam, monita exequar.</p>
<p>sed nos priusquam caepta peragamus, Deum</p>
<p>cum relligione sacra consulere decet.</p>
<p>(85) plus posse pietas quam furor praeceps solet.</p>
<p>fortasse manes coniugis placabimus:</p>
<p>lectas Apollini bidentes, et patri</p>
<p>baccho liquores offeremus Creticos,</p>
<p>cererique legum conditrici non deerunt</p>
<p>(90) sua dona: tibi sed omnium pulcherrima</p>
<p>soror Tonantis et uxor, hoc soli tibi</p>
<p>nomen relictum est, offeremus munera.</p>
<p><hi rend="bold">DI</hi>. vel meas delete flammas
protinus</p>
<p>vel quod magis gratum foret, heroicum</p>
<p>(95) mulcete pectus, et cupito perfruar.</p>
<p><hi rend="bold">Chorus</hi></p>
<p>Quanta est pernicies? quantaque pestis est</p>
<p>humano generi, Cypridis impio</p>
<p>parere imperio? quamque etiam trucis</p>
<p>arcus, flammigenae, tela Cupidinis</p>
<p>(100) Certo ritu penetrant pectora? nullibi</p>
<p>pax isti puero, nulli homini quoque</p>
<p>parcit: quos Oriens spectat et Occidens</p>
<p>phoebus terrigenas, quique etiam aspero</p>
<p>degunt sub borea, quos quoque feruidus</p>
<p>(105) coeli cardo tegit, alitis improbi</p>
<p>nouerunt iaculum, pectora concitat</p>
<p>lasciua iuuenum turpibus ignibus,</p>
<p>et quod deterius crimine pessimo</p>
<p>sensu priuat eos et rationibus,</p>
<p>(110) quaecunque ut faciant, iusta vel improba</p>
<p>ducant pro nihilo, dummodo amoribus</p>
<p>foedis dent operam. pectora virginum</p>
<p>flammis, ο scelera! sollicitat nouis.</p>
<p>aetate inualidis, relligio quibus</p>
<p>(115) et sola pietas, utpote proximis</p>
<p>morti, continue propositae sient</p>
<p>exstinctas reuocat saepe libidines.</p>
<p>bellis intrepidos, atque periculis</p>
<p>suetos, imperium sceptraque regia</p>
<p>(120) Cogit deserere, ipsamque potentiam</p>
<p>tot victis tumidam saepius impio</p>
<p>commutare iugo claraque dextera</p>
<p>enses quae tulerat telaque martia</p>
<p>lassa est faemineis saepe laboribus.</p>
<p>(125) Verum potentem qui vocarier sese</p>
<p>volet, ferocem fremet amoribus mentem</p>
<p>nec victa libidine colla turpi submittat</p>
<p>veneris iugo, quamuis enim ultimi getae</p>
<p>tibi seruiant, Arabesque diuites gazis,</p>
<p>(130) foedos tamen fugare amores non posse</p>
<p>nullo modo quisquam potentiam dicet.</p>
<p>Iuno. Venus.</p>
<p>Ο quanta refertis spolia! quanta praemia!</p>
<p>quantasque laudes! 0 facinus memorabile!</p>
<p>foemina duorum ut vieta Deum fallacijs</p>
<p>(135) sit, quippiam si laudis aut decoris meret</p>
<p>nostram quod urbem timueris et moenia</p>
<p>carthaginis altae quod fuerint olim tibi</p>
<p>suspecta, non ignorat illud regia</p>
<p>Coeli dominatrix, sed quis erit tandem modus?</p>
<p>(140) quorsumve tanto pergitis certamine?</p>
<p>quin sempiternam, quod quidem melius foret</p>
<p>nos pacem inimus? et stabili connubio</p>
<p>Didonis AEnaeaeque corpora iungimus</p>
<p>lectissima? quod viribus Venus omnibus</p>
<p>(145) petiueras, nunc occupas: miserrima</p>
<p>nunc ardet amore Dido, penitus deuorat</p>
<p>tectas medullas ignis, atque labitur</p>
<p>per ossa furor, venasque adurit intimas.</p>
<p>quin paribus hunc populum regamus Troicum</p>
<p>(150) lybicumque sceptris? eia Dido seruiat</p>
<p>phrygio marito, conferat dotes suas</p>
<p>fidei potestatique tuae, quin annuis?</p>
<p><hi rend="bold">VE</hi>. Quis talia demens abnuat? aut
tecum velit</p>
<p>certare bello? si modo quae iam refers</p>
<p>(155) simulata non sunt, sique fausta sequitur</p>
<p>fortuna factum; sed voluntatis Iouis</p>
<p>incerta sum, dubitoque num consentiant</p>
<p>his fata rebus: si pater Deum velit</p>
<p>In una habitare sede Poenos et Phryges</p>
<p>(160) illosue misceri probet aut foedere</p>
<p>copularier stabilissimo, tu quae Iouis</p>
<p>es uxor in cuius sinum abstrusissima</p>
<p>arcana fundit, animum tenta Dei</p>
<p>precibusque quaere, fata quid fieri velint.</p>
<p>(165) <hi rend="bold">IU</hi>. Curabitur,
pectusque sollicitet meum</p>
<p>labor iste, nunc quibus fieri rationibus</p>
<p>possit quod instat, si placet, docebitur.</p>
<p>Cras, nocte pulsa, laeta cum fulget dies</p>
<p>et nube clarum squallida exoritur iubar</p>
<p>(170) Elisa et AEneas Phrygum pulcherrimus</p>
<p>in nemus pergent, in quibus, miserrimis</p>
<p>versatur accolis metus frendens aper,</p>
<p>iam vulnere multo notus, hunc dum diligens</p>
<p>sequitur virorum cura, nimbum aterrimum</p>
<p>(175) densissimamque mittere creui grandinem</p>
<p>ventisque, fulgure, ac tremendo murmurc</p>
<p>coelum ciebo, ipsumque quatiam nemus,</p>
<p>mox hos relinquent ceteri ac nimio metu</p>
<p>Dum nocte opaca dumque saeua grandine</p>
<p>(180) tegantur, omnes diffugient, mox Troicus</p>
<p>Tyriaque vastam atque arboribus absconditam</p>
<p>speluncam inibunt, ipsaque praesens ero</p>
<p>tuaeque si liceat mihi confidere</p>
<p>Venus voluntati, tuo mox filio</p>
<p>(185) propriam dicabo foeminam pulcherrimam,</p>
<p>stabilissimoque iungam eos connubio,</p>
<p>his nuptias celebrare nos rationibus</p>
<p>oportet, haec sola est via, qua corpora</p>
<p>quae mutuis misere necantur ignibus</p>
<p>(190) dolis tuis prauisque decepta artibus,</p>
<p>iungantur, eequid haec placent gnydiae Deae?</p>
<p><hi rend="bold">VE</hi>. Adblandiendum est et voluntati
Deae</p>
<p>assentiendum, quis furor aut dementia</p>
<p>prohiberet ut tam callida atque commoda</p>
<p>(195) mihi meoque filio non approbem</p>
<p>inuenta? quin imo meis quod viribus</p>
<p>potero huic rei intendam lubens. I. nunc strenue</p>
<p>partes tuas tuere Venus ne quippiam</p>
<p>Desit. <hi rend="bold">VE</hi>. mihi nil defuturum
spondeo.</p>
<p>Dido.</p>
<p>(200) Amaena lux, miserrimis gratissima</p>
<p>mortalibus, ο quam tenebris horridis</p>
<p>praestantior es? quantumque lux solatium</p>
<p>adfers amore percitis? dum noxijs</p>
<p>grauibusque miseros leuas phantasmatis,</p>
<p>(205) queis nocte opaca dum quiescunt ceteri,</p>
<p>curisque soluti iacent, amantium</p>
<p>mentes premuntur, nil mihi conceditur</p>
<p>noctu quietis, si quidem tum Troici</p>
<p>vultu carendum est: sique, quod raro accidit,</p>
<p>(210) corpus quiescat, horridis insomnijs</p>
<p>afflicta vexor. Tetrica me territant</p>
<p>simulachra noctis, nil nisi infaustum mihi</p>
<p>ob oculos ponentia, frigido metu</p>
<p>quae dum recordor horreo, verum quia</p>
<p>(215) dies refulsit sollicitis animum iuuat</p>
<p>leuare curis, pergite vos et ardua</p>
<p>plagisque retibusque cingite nemora,</p>
<p>Feraeque quo lateant loco celeres vaga</p>
<p>lustrate pianta, et illa maxime loca</p>
<p>(220) immunia quae diu vacant quorum incolas</p>
<p>fortes leones atque frendentes apros</p>
<p>timidosque ceruos quispiam raro petit</p>
<p>capitue, mox circumdate vastis funibus</p>
<p>canibusque habenas mittite venaticis</p>
<p>(225) laxas et amplas, ceteris instructa sit</p>
<p>peditum cohors, equitumque quos venatui</p>
<p>seruamus. In primis tuis ο Delia</p>
<p>subnixa vener gratijs, nec non tuo</p>
<p>fauore Venus istum ferum atque immobilem</p>
<p>(230) tandem mihi deuinciam atque amoribus</p>
<p>arcte obligem, tuque optima Iuno ne meis</p>
<p>amoribus obsta. Sed mei clamoribus</p>
<p>siluas cient Tyrijque me manent viri.</p>
<p><hi rend="bold">Chorus</hi></p>
<p>Ο Decor praeceps fragilisque splendor</p>
<p>forma quem donat capiti venusto,</p>
<p>tempore ut paruo celerique gressu</p>
<p>Labere furtim?</p>
<p>Νulla maiestas tibi nil vel ulli</p>
<p>ponderis magni aut grauitatis adfers</p>
<p>(240) nil quod inuitet hominem ad tua unquam</p>
<p>Dona colendo.</p>
<p>Ρrata quae primo viruere vere</p>
<p>non ita aestatis calidae vapore</p>
<p>sol ubi summo dominatur axi</p>
<p>(245) Dispoliantur.</p>
<p>Vt breui fulgor rutilans momento</p>
<p>disperit nimbo celerique vento</p>
<p>sicque formosi spolium omnis hora</p>
<p>Corporis aufert.</p>
<p>(250) Forma cur aulas petis? et frequenter</p>
<p>quid locos quaeris? tibi solitudo</p>
<p>conuenit, formae loca sola tantum</p>
<p>Tuta manebunt.</p>
<p>Quis bono prudens fragili et caduco</p>
<p>(255) fidet? an quispiam poterit vel unquam</p>
<p>si modo recte sapiat fugaci</p>
<p>Credere formae?</p>
<p>Νil ita est clarum ac facies virilis</p>
<p>cuique maiestas grauitasque in ore</p>
<p>(260) eminet torno sibi nil reseruans</p>
<p>Quod muliebre est.</p>
<p>Forma quam multis fuerit periclo</p>
<p>secula ostendunt, hodieque pulchra</p>
<p>comprobat Dido nimium atque pulcher</p>
<p>(265) Troicus heros.</p>
<p>Vrbe quae tota similis procellae</p>
<p>fertur aut ceruae similis fugaci</p>
<p>quam ferox pastor celeri sagitta</p>
<p>Conijcit arcu.</p>
<p>(270) Sic et AEnaeam Phrygium per urbem</p>
<p>diuagans ducit fatua, hospitemque</p>
<p>ipsa fatalem trahit huc et illuc</p>
<p>More furentis.</p>
<p>Vos ο felices animi et beati</p>
<p>(275) sola quis virtus pietasque curae est</p>
<p>quique formarum illecebras soletis</p>
<p>Spernere vanas.</p>
<p>Iarbas</p>
<p>Accensus ira, flammeum pectus gero</p>
<p>feruensque difficili bile tumet iecur</p>
<p>(280) nihilque tam regale pectus concitat</p>
<p>nulloque maiestas mea facinore</p>
<p>plus laesa fuit, quam contumacis faeminae</p>
<p>agrisque ditatae meis, audacia,</p>
<p>nostris quod oris exuli atque patrijs</p>
<p>(285) bonis carenti nupserit, et toro suo,</p>
<p>a me petita non semel, dignata sit</p>
<p>non patiar, omne quod potest belli furor</p>
<p>tentabo prius, et diuitem Carthaginem</p>
<p>flamma atque ferro destruam, quin Troicum</p>
<p>(290) deuenerat unde, et a quibus discesserat</p>
<p>oris remittam. Cernis haec Diuum pater</p>
<p>cui Maura gens pictis epulata nunc toris</p>
<p>bacchi liquores consecrat? an te Pater</p>
<p>cum fulmina torques, cumque coelum murmurc</p>
<p>(295) vasto moues nihil timemus? atque vani in nubibus</p>
<p>terrent animos mortalium ignes? faemina</p>
<p>in finibus errans meis vaferrima</p>
<p>Vrbem locauit, littora cui concessimus</p>
<p>aranda, spe connubij quod perfida</p>
<p>(300) nunc reppulit, AEnaeam tori, indignum, sui</p>
<p>regnique consortem facit. alter paris</p>
<p>mulieribus cinctus, madensque crinibus</p>
<p>pulcherrima potitur unctis, nos tua</p>
<p>muneribus exornare tempia ditibus</p>
<p>(305) frustra solemus, teque nequicquam meum</p>
<p>Ο summe Iupiter genitorem existimo.</p>
<p>Iupiter. Mercurius.</p>
<p>Quam rebus est praesentibus intenta mens</p>
<p>humana! quam parum futurarum anxia!</p>
<p>quam sedulo quae turpia sunt, mortalibus</p>
<p>(310) melioris oblitis coluntur nominis!</p>
<p>quos inter AEnaeas Phrygum sanctissimus</p>
<p>haud infimus est, cui fertilis et praepotens</p>
<p>Italia fatis immerenti contigit,</p>
<p>quam negligit, Carthaginemque tumidam</p>
<p>(315) nunc anxie ornat, et nouas arces locat,</p>
<p>aedesque vetustate collapsas nouat,</p>
<p>Sponsaeque promissae immemor, cum diuite</p>
<p>pulchraque Elisa tempus et aetatem terit.</p>
<p>Hermes, Deorum nuntie facundissime,</p>
<p>(320) quin vade, vocaque Zephyros, celerrimis</p>
<p>instructe pennis labere, et Phrygium ducem</p>
<p>Carthagine qui nunc moratur, nec datas</p>
<p>fatis sibi urbes respicit aut curat, mone</p>
<p>celerique dieta refer viro, gradu, mea</p>
<p>(325) Non diua Venus talem fore promiserat</p>
<p>armisque graium idcirco non bis vindicat,</p>
<p>sed qui potentis et imperatorum foret</p>
<p>terrae feracis sector, alto a sanguine</p>
<p>Teucri genus qui proderet, ac integrum</p>
<p>(330) submitteret orbem legibus, quid si virum</p>
<p>non gloria tantorum mouet: nec si sua</p>
<p>hos laude labores moliatur improbos</p>
<p>nato suo pater quirinas inuidet</p>
<p>arces? quid aedes regias demens parat?</p>
<p>(335) quorsumne inimica in gente posteris suis</p>
<p>tam diu moratur? liberos cur Italos</p>
<p>Νec arua tandem respicit Lauinia?</p>
<p>discedat: hoc unum volo, hoc ipsi refer.</p>
<p><hi rend="bold">Mer</hi>. Quis improbus summi Deorum et
maximi</p>
<p>(340) non exequatur iussa? protinus tua</p>
<p>ο Iupiter mandata Troiano feram</p>
<p>terramque fatalem viro per aequora</p>
<p>ventosque, non Carthaginis luxum impiae,</p>
<p>posse inueniri suggeram. Talaribus</p>
<p>(345) quo tecta citius regia tangam pede</p>
<p>instructus adsum, queis super alta aequora</p>
<p>superque terras cum violento flamine</p>
<p>portor; meum caduceum quo pallidae</p>
<p>mittuntur animae Tartaro quique auocat</p>
<p>(350) ipsas ab orco, confero, sic mortalibus</p>
<p>somnos et addit et adimit, atque lumina</p>
<p>leto resignat, hocque fretus nubila</p>
<p>pernicibus alis trano, quolibet volans.</p>
<p>AEnaeas. Mercurius.</p>
<p>Grates tibi summe lupiter, vobisque reliqui Coelites</p>
<p>(355) ago, quod hic finis mihi grauissimi</p>
<p>laboris adsit, quodque vos terram mihi</p>
<p>ostenderitis dulcissimam, qua non velut</p>
<p>nos exteros profugosque terra patria,</p>
<p>verum quasi firmissimo ipsis foedere</p>
<p>(360) iunctos colunt. quin imo me Dido sibi</p>
<p>legit maritum, et in potestatem meam</p>
<p>regni moderamen tradidit, Carthaginis</p>
<p>renouationem et arcium mihi credidit,</p>
<p>cui diligenter ut decet operam dabo</p>
<p>(365) regemque me praebebo Poenis sedulum.</p>
<p><hi rend="bold">Mer</hi>. Ο nate Dea, quid Hesperidum
nunc immemor</p>
<p>Carthaginis altae dira fundas moenia?</p>
<p>pulchrasque, faeminae nimis inseruiens,</p>
<p>quid exstruis arces? Ipse me summus Deum</p>
<p>(370) regnator, ipse qui gubernat numine</p>
<p>coelum atque terras, huc voluit descendere</p>
<p>ad te, tibique iussa perferri sua</p>
<p>Celeres per auras. quid struis? qua spe teris</p>
<p>his otia terris? nulla si te commouet</p>
<p>(375) gloria laborum, neque tibi per ardua</p>
<p>quaesita laus piacere potest, quin filium</p>
<p>Italia cui fatis data est, nunc respice.</p>
<p><hi rend="bold">AE</hi>. Lauinia rursus littora per
aequora</p>
<p>ventosque, mihi quaerenda sunt? nunquam mihi</p>
<p>(380) finem laborum DI dabunt? nunquam miser</p>
<p>solutus aetatem exigam molestijs!</p>
<p>heu! quando terram fata quam tribuunt mihi</p>
<p>tandem tenebo? regnaque fatalia</p>
<p>cui sideri subiecta iacent? quonam loco</p>
<p>(385) mundiue parte quaerere me iubet Deus?</p>
<p>per aequora dicit perque graues molestias</p>
<p>ventosque non Carthaginis luxum impiae.</p>
<p>agite viri, classem parate taciti</p>
<p>ne quis resciscat, naeue praeceptis Dei</p>
<p>(390) resistat ullus. mox ubi Titan sua</p>
<p>submerserit undis lumina, conscendere</p>
<p>pelagum furentem nos iubet diuum pater</p>
<p>Ηominumque. Rex, qui quaerere nos fatalia</p>
<p>vult regna, quare haec ocyus ut peracta sint</p>
<p>(395) curate vos. nunc qua ratione? quo modo?</p>
<p>ambire amore perditam potero miser? Q</p>
<p>uid dicere primum quamue causari meae</p>
<p>potero fugae causam? profecto nescio.</p>
<p>obstare fata quod maneam, nec sponte nos</p>
<p>(400) lauinia sequi littora ipsi suggeram.</p>
<p>Dido. AEnaeas.</p>
<p>Ο perfide, te tantum nefas diem putas</p>
<p>celare posse et urbe sic tacitum mea</p>
<p>regnoque sic excedere nostro existimas?</p>
<p>nil mutuus te mouet amor? nil dextera</p>
<p>(405) quondam data? nil funere acerbissimo</p>
<p>moritura te Dido mouet? quid aspero</p>
<p>moliris abitum tempore, atque aquilonibus</p>
<p>medijs quid ire per aequora demens cogitas?</p>
<p>quauis fera crudelior, aliena si</p>
<p>(410) non arua nec notas domos nunc quaereres,</p>
<p>firmoque si constaret adhuc fundamine</p>
<p>Τua Troia, nec victoris ultrici manu</p>
<p>destructa foret, an pergamum per aequora</p>
<p>hoc tempore demens quaereres. non arbitror.</p>
<p>(415) Quid! mene fugis? per has ego te lachrymas</p>
<p>nec non tuam per dexteram, quando mihi</p>
<p>iam nil aliud miserae reliqui, nostra per</p>
<p>connubia, per caeptos hymenaeos, si tibi</p>
<p>quicquam mei acceptum fuit, seu quippiam</p>
<p>(420) de te boni merita fui, nostrae domus</p>
<p>miserum labentis, tuamque oro feram</p>
<p>si quid meae preces valent, mentem exue.</p>
<p>Te propter unum Lybica gens, te propter et</p>
<p>nomadum Tyranni odere me, propterque te</p>
<p>(425) infensa mihi tota Africa, seuissima</p>
<p>bellis minatur, teque propter unicum</p>
<p>perijt pudor quondam mihi certissimus,</p>
<p>et fama, qua sola mihi contingere</p>
<p>vel astra licebat, occidet! quonam fugis?</p>
<p>(430) cui quaeso me morti propinquam deseris</p>
<p>crudelis hospes? hoc enim nomen tibi</p>
<p>De coniuge solum relliquum est, ecquid moror?</p>
<p>an moenia dum frater mea auarus destruat?</p>
<p>captamue deducat Tyri tyrannus hinc?</p>
<p>(435) si quis mihi susceptus esset filius</p>
<p>de te mihi si paruulus in regia</p>
<p>nunc luderet AEnaeas patrem tantummodo</p>
<p>qui referat ore, non equidem plane mihi</p>
<p>deserta vel captiua viderer, improbe.</p>
<p>(440) <hi rend="bold">AE</hi>. nunquam, veneranda
Dido, quae memoras mihi</p>
<p>meruisse te negabo naeue unquam tui</p>
<p>dum spiritus hos artus reget, dum lumine</p>
<p>fruar, meminisse me pigebit, paucula</p>
<p>pro re loquar, minime meam celare te</p>
<p>(445) profectionem, clanculum nec urbe sic</p>
<p>excedere speraui, nec unquam coniugem</p>
<p>tibi spopondi me fore, nec talia</p>
<p>contraximus unquam foedera. <hi rend="bold">D</hi>. vah
perfide!</p>
<p><hi rend="bold">AE</hi>. ο si mihi per fata beeret
ducere</p>
<p>(450) arbitrio vitam meo, curas meas</p>
<p>componere pro libitu meo, mox Pergamum</p>
<p>Colerem et penates patrios, superbaque</p>
<p>Priami maneret regia, Troianaque</p>
<p>conuulsa restaurare tecta, mens mea</p>
<p>(455) desideraret maxime, sed diuitem</p>
<p>Italiam Apollo fataque iubent quaerere.</p>
<p>hic amor Elisa me mouet, haec patria est</p>
<p>promissa fatis, si tibi Carthaginis</p>
<p>arcesque Lybycaeque si placet urbis decor,</p>
<p>(460) nobis quid Hesperiam inuides? et nos decet</p>
<p>externa quaerere regna, me cari patris</p>
<p>quoties opaca nocte terra absconditur,</p>
<p>quoties diurnis lassa mens laboribus</p>
<p>noctu quiescit, astra quoties ignea</p>
<p>(465) surgunt, imago territat, meque admonet</p>
<p>ut protinus mandata diuorum exequar:</p>
<p>terraque fatali, nihil molestias</p>
<p>curans per aequora potiar. me filius</p>
<p>capitisque cari commouet iniuria</p>
<p>(470) quem fraudo regnis, insuper interpres Deum</p>
<p>quos testor, ab Ioue missus huc per aethera,</p>
<p>Μandata tulit, his proprijs oculis Deum</p>
<p>in moenia descendisse vidi, hic auribus</p>
<p>praecepta concepì meis; quin desine</p>
<p>(475) te meque querelis lacessere tuis,</p>
<p>inuitus eo, nec sponte nos lauinia</p>
<p>regina sequimur littora.</p>
<p><hi rend="bold">DI</hi>. Non diua te genuit, tui nec
Dardanus</p>
<p>vere numeratur generis author ultimus</p>
<p>(480) sceleste, verum caucasus durissimus</p>
<p>horrendus undique cautibus, te protulit,</p>
<p>tigridumque quas Hircania ferox alit</p>
<p>lactatus uberibus nefaste, quorsum enim</p>
<p>dissimulo? Vel quibus miseram me casibus</p>
<p>(485) posthac reseruo? lachrymis numquid meis</p>
<p>ingemuit? an ad me sua unquam lumina</p>
<p>reflexit atrox? anne victus lachrymas</p>
<p>ullas dedit? an omnium miserrimam</p>
<p>miseratur amantem? quae quibus praeponere</p>
<p>(490) nunc expedit? an Saturnius haec oculis pater</p>
<p>videt benignus? an Dearum maxima</p>
<p>Τibi tanta perfidia placet? vah nullibi</p>
<p>sat tuta fides! miserrimum tecto meo</p>
<p>demens recepì: participem regni mei</p>
<p>(495) fecisse sero poenitet. quin perditam</p>
<p>classem sociosque in fluctibus miserrimos</p>
<p>vitae reduxi. incensa nunc furijs agor.</p>
<p>mercurium et insontes Deos vaferrime</p>
<p>praetendis, Apollinisque sancta oracula,</p>
<p>(500) lyciasque sortes, scilicet is superos labor</p>
<p>et cura sollicitat quietos, pectoris</p>
<p>hoc facinus est nequam tui, quin vadis hinc?</p>
<p>nec te teneo nec dieta refello tua.</p>
<p>Italica cur non arua nunc per aequora</p>
<p>(505) ventosque quaeris? oro equidem pios Deos,</p>
<p>si quid valeant, ut te medijs in fluctibus</p>
<p>scopulisque torqueant nefastum et improbum</p>
<p>ut nomine absentem voces saepissime</p>
<p>Dido, sequar tete ignibus furialibus,</p>
<p>(510) quandoque me mors frigida occupauerit</p>
<p>ultura perfidiam omnibus adero locis</p>
<p>Stygijs relictis, omnibus modis mihi</p>
<p>poenas daturus improbe, teque exaudiam</p>
<p>manesque sub imos fama perueniet mihi.</p>
<p>(515) <hi rend="bold">AEn</hi>. Mulieris afflictae
quidem moeror mouet,</p>
<p>magis tamen mandata me Diuum mouent</p>
<p>qui linquere me Carthaginem atque noxios</p>
<p>Didonis amores admonent. utinam tui</p>
<p>Regina misereri liceret, non ita</p>
<p>(520) urbem tuam relinquerem, nec me darem</p>
<p>pelago furenti et maximis periculis,</p>
<p>sed Di vetant fatumque ineuitabile</p>
<p>quod omnia versat. Tempus est nunc ut meos</p>
<p>socios reuisam, et classis ut instructa sit</p>
<p>(525) curare decet, profectioni proximae</p>
<p>ne quippiam desit, moramue praebeat.</p>
<p><hi rend="bold">Chorus.</hi></p>
<p>Rapitur quo tristis Elisa?</p>
<p>facinus quid mente volutat?</p>
<p>ecquid parat inuida Teucris?</p>
<p>(530) Furijs accensa vagatur</p>
<p>veluti lupa foetibus orba,</p>
<p>cursu furibunda pererrat</p>
<p>siluasque viasque frequentes.</p>
<p>causas amor iraque praeceps</p>
<p>(535) similes fecere furoris,</p>
<p>Phrygio viduata marito</p>
<p>ipsum nunc ardet et odit.</p>
<p>quid non mortalia cogis</p>
<p>tu pectora dire Cupido?</p>
<p>(540) heu quis primus fuit ille</p>
<p>saeuo qui laesit amore</p>
<p>animos et pectora nostra?</p>
<p>quisquis sit, dignus ut alto</p>
<p>pelago mergatur, et una</p>
<p>(545) secum periturus amorem</p>
<p>fundo tenus attrahat omnem.</p>
<p>Anna. Dido.</p>
<p>Languescit animus, membra quatiuntur metu,</p>
<p>paueoque cum recordor ut sese dolor</p>
<p>sororis accendat meae. mirabile</p>
<p>(550) ut amor et ira discrepant! quantum valent</p>
<p>in foemina? quem nunc amat, mox oderit</p>
<p>eiusque cuius amore languet animam</p>
<p>damnabit orco, si modo voti sibi</p>
<p>futura compos non videtur. his mea</p>
<p>(555) stimulis soror agitata sensibus suis</p>
<p>vix imperat. sed exijt et vultu quidem</p>
<p>fletu rigato, mollior hodie quidem</p>
<p>nec tam furiosa quam solet, ad me venit:</p>
<p>quis te soror commouet afflictam dolor?</p>
<p>(560) quid misera passim lachrymis teipsam enecas?</p>
<p>quin statue tandem grauibus aerumnis modum</p>
<p>finemque amori noxio. quid me soror</p>
<p>celare vis? quin exprimis luctus tuos</p>
<p>aperisque nobis? forsitan prudentia</p>
<p>(565) Consilia plus poterunt mea, quam feruidus</p>
<p>nulloque Consilio violentus impetus.</p>
<p><hi rend="bold">DI</hi>. Heu quid rogasi videsne circum
littora</p>
<p>properare Teucros? non vides ut undique</p>
<p>iam confluant? an non vides ut carbasus</p>
<p>(570) exspectat auram commodam? quia et rates</p>
<p>laetus coronat nauta proximae fugae</p>
<p>omnia parata conspicis. hoc si soror</p>
<p>potui malum sperare idem fortissime</p>
<p>superabo. verum hoc unicum munus mihi</p>
<p>(575) exequere nunc, te solam enim ille perfidus</p>
<p>colere solebat, quin tibi arcanissima</p>
<p>credebat, ipsius viri mollissima</p>
<p>tu tempora noras atque aditus facillimos</p>
<p>supplex Tyranno haec dieta perferto mea.</p>
<p>(580) non ego Pelasgis iuncta gentem Troicam</p>
<p>exscindere iuraui Aulide, nec militem</p>
<p>ad pergama misi, nec patris carissimi</p>
<p>cineres reuelli, cur inexorabilis</p>
<p>mea dieta spernit? quo ruit? quonam fugit?</p>
<p>(585) hoc ultimum det munus amanti mihi</p>
<p>aptum fugiendi tempus exspectet, neque</p>
<p>Sese hyeme committat mari, sed prosperi</p>
<p>facilesque venti cum fauent. non pristinum,</p>
<p>quod prodidit, nunc expeto connubium,</p>
<p>(590) nec Italiani, cui nunc meam Carthaginem</p>
<p>postponit oro ut deserat, tempus mihi</p>
<p>inane peto, requiemque furori meo.</p>
<p>aduersa dum fortuna me doceat meos</p>
<p>frenare luctus. ultimum hoc munus soror</p>
<p>(595) miserere mei nunc expeto, quod cum mihi</p>
<p>collatum erit. propria manu, si non licet</p>
<p>per fata, mihi miserrima necem inferam.</p>
<p>Anna. AEnaeas.</p>
<p>Quid misera primum dicere? quid immobili</p>
<p>nullisque qui rationibus obtemperat</p>
<p>(600) obijeere tandem potero? sensus haesitant,</p>
<p>animusque suspensus metu certi nihil</p>
<p>decernere potest. quam cito excidi mihi!</p>
<p>sed quin relieto qui meos sensus rapit</p>
<p>metu huc et illuc, perago mandatum meum?</p>
<p>(605) age. verba nunc intrepida quin constent mea?</p>
<p>Qui, quando quippiam petit, timide petit</p>
<p>negare docet. Tu qui relieta Pergamo</p>
<p>igni atque ferro diruta, per aequora</p>
<p>vitaeque mille pericula, Carthaginem</p>
<p>(610) nostram subijsti qua tibi permissum fuit</p>
<p>reparare classem, qua quidem socijs tuis</p>
<p>sparsis procella conuenire datum erat,</p>
<p>quo nunc fugis? quo nunc sororis immemor</p>
<p>veterisque flammae et pristini connubij</p>
<p>(615) quod prodere iam nihil pudet, vah perfide!</p>
<p>tua vela vertis! si nihil haec te mouent</p>
<p>benefacta, saltem foeminae moueat furor</p>
<p>ignisque flagrans, qui in dies magis ac magis</p>
<p>accenditur atque augetur. ah iniquissime</p>
<p>(620) mortalibus amor imperat! ut diuidit</p>
<p>sua munera Venus, hic amore deperit,</p>
<p>sed ipse odio infensissimo amantem sui</p>
<p>odisse gaudet. si quidem iam non potes</p>
<p>mutare propositum tuum, quod maxime</p>
<p>(625) laudabile alias foret, quod si tibi</p>
<p>Quaerenda sunt aliena regna, quaeso ne</p>
<p>Carthaginem ventis iniquis deseras,</p>
<p>periculis ne te obijce cum fugere potes,</p>
<p>quid te ipse periclis grauibus imprudens grauas?</p>
<p>(630) quem fata cogunt ille cum venia est miser</p>
<p>at si quis ultro suum malis offert caput,</p>
<p>indignus ut effugiat malum, quod ipsemet</p>
<p>incurrit ultro, per mare hic Carthagine</p>
<p>dum turbidum desaeuijt atque asperum</p>
<p>(635) brumale tempus. cur sororem deseris?</p>
<p>ecquid miserrima mouit? aut Teucris mali</p>
<p>quid fecit un quam? hostile nil contra Phryges</p>
<p>molita, naeue milites ad pergamum</p>
<p>submisit unquam, naeue quod summum scelus</p>
<p>(640) patris tui cinerem atque busta diruit.</p>
<p>te, quaeso, tandem lachrymae moueant meae,</p>
<p>miserisque questibus meis locum dato.</p>
<p><hi rend="bold">AEn</hi>. Tyriae domus generosa virgo,
quid meas</p>
<p>inanibus aures verberare questibus</p>
<p>(645) iuuat? sororis quid benefacta memoras</p>
<p>Immerita? quorum, si mihi contingeret</p>
<p>millena viuere secula, nunquam excidet</p>
<p>memoria, qui nos hinc vocant testor Deos,</p>
<p>ita me maris saeuissima obruant mala,</p>
<p>(650) inuitus eo. An. quorsum Deos sceleris tui</p>
<p>periure testes inuocas? <hi rend="bold">AE</hi>.
incredulis</p>
<p>ut vera pelluceant magis. <hi rend="bold">A</hi>. nihil
Deos</p>
<p>infide times, qui proprios animi dolos</p>
<p>Dis imputas sanctisque Diuum oraculis?</p>
<p>(655) sed quaeso breuem largire moram; tantummodo</p>
<p>dum lachrymas questusque praesens audias</p>
<p>miserae sororis. <hi rend="bold">AE</hi>. non licet,
nunc auocant</p>
<p>me milites, quia anchoras classis legit.</p>
<p><hi rend="bold">A</hi>. nunc abijt, infelix quid agam!
quid consilij</p>
<p>(660) deserta sumam! qualibus miserrimam</p>
<p>solabor amantem modis? quam noxium est</p>
<p>ardere quenquam nec vicissim amarier.</p>
<p>Dido. Vmbra Sichaei.</p>
<p>Itane meis infidus ille finibus</p>
<p>excedet? ο diuum pater haec aspicis</p>
<p>(665) Οculis benignis? quotquot estis Coelites</p>
<p>tantam potestis ferre perfidiam viri?</p>
<p>nec improbum, sociosque cum classe integra</p>
<p>obruitis undis? ο ferum et intractabile</p>
<p>phrygium genus, quando fauentibus utitur</p>
<p>(670) fruiturque rebus, ο homo ingratissime!</p>
<p>vah cuius amoribus fidem viro datam</p>
<p>temere violasse poenitet. sed quid meos</p>
<p>versatur ante oculos? eheu! manes mei</p>
<p>video mariti. <hi rend="bold">SI</hi>. Ο chara coniunx
siccine</p>
<p>(675) fidem datam cineri meo obliuisceris?</p>
<p>sic pristinis amoribus renuntias?</p>
<p>quam magna perfidia premit alium nihil</p>
<p>vocare perfidum pudet? quin sequere me</p>
<p>ad Inferos, tibique, si Parcae vetent</p>
<p>(680) deserere lucem, proprias infer manus,</p>
<p>scelusque inexpiabile ferro dilue.</p>
<p><hi rend="bold">DI</hi>. Quisquis profundo Tartari
emissus specu</p>
<p>tenebrosa linquens Ditis inferni loca</p>
<p>lucem reuisis, quisquis es lubens sequar.</p>
<p>(685) Violenta mors aliis quidem mortalibus</p>
<p>verum mihi gratisima, quid miseram fugis?</p>
<p>quin corpore me curisque edacibus exuis?</p>
<p>(687a) Ο mors amoris sola sedamen mei</p>
<p>(687b) Nec non pudoris maximi laesi decus</p>
<p>(687c) Confugimus ad te pande placatos sinus</p>
<p>(687d) Ades marite meque perfidiam meam</p>
<p>(687e) Cum spiritu simul exuturam conspice</p>
<p>(687f) Hac dextera marite tibi poenas dabo</p>
<p>(687g) Huic et nefasto pectori gladium inferam</p>
<p>(687h) Animaque memet pariter ac scelere exuam</p>
<p>(687i) Quin te per undas perque Taenareos specus</p>
<p>(687j) Per Styga per amnes igneos amens sequar.</p>
<p>sed me meis conatibus obstat soror</p>
<p>alio ableganda est. Ο soror carissima</p>
<p>(690) gratare mihi, viam malis faustissimam</p>
<p>reperi meis, qua vel mihi sese offerat</p>
<p>mitissimum AEnaeas vel eo soluar statim.</p>
<p>ubi maximi finis videtur aequoris,</p>
<p>ubi radios Sol inclytus undis tegit</p>
<p>(695) extremis AEthiopum est locus, ubi maximus</p>
<p>humeris Atlas coelum tenet, micantibus</p>
<p>stellis decorum, ibi mihi nouissime</p>
<p>monstrata sacerdos Africa est, sanctissima</p>
<p>quae limina templi seruat Hesperidum vigil,</p>
<p>(700) epulasque Draconi qua porrigere regias</p>
<p>solebat, atque in arbore ramos aureos</p>
<p>custodiebat, mella spargens humida</p>
<p>tum quae soporem conciliant papauera,</p>
<p>carminibus haec se soluere mentes praedicat,</p>
<p>(705) Quascunque velit, alijsque curas maximas</p>
<p>immittere potest, quin aquam quae profluit</p>
<p>tenere potest, cursumque velocissimum</p>
<p>diuina prohibet indies, et sidera</p>
<p>descendere Coelo praecipit, et retrogredi,</p>
<p>(710) manesque nocturnos ciet, soror audies</p>
<p>ut mugiat sub pedibus et tellus tremat,</p>
<p>quin montibus descendere cernes arbores.</p>
<p>germana Deos tuumque caput dulcissimum</p>
<p>testor quod inuitam illicitas artes amor</p>
<p>(715) consulere cogat. Tu sub auras intimis</p>
<p>secreta pyram tectis para statim, impius</p>
<p>quaecunque reliquit arma: quas thalamo meo</p>
<p>fixas reliquit exuuias, lectumque quo</p>
<p>primum miserrima perij, pyrae inijce.</p>
<p>(720) monumenta viri quaecunque relieta sunt mihi</p>
<p>corrumpere flammis nos sacerdos admonet.</p>
<p>hoc cara soror miserere amantis, effice.</p>
<p>Eheu quid agam? rursusne priores procos</p>
<p>experiar? an rursus Nomadum connubia</p>
<p>(725) Supplex petam? quos fatua toties ego</p>
<p>spreui maritos. ergone Iliacas rates</p>
<p>atque ultima Teucrum iussa sequar? quasi quippiam</p>
<p>iuuat ante leuatos auxilio ingratos meo</p>
<p>veterisque facti haud excidat memoria,</p>
<p>(730) hoc si faciam, quis me superbus nauibus</p>
<p>volet relictam? heu perdita necdum noueris</p>
<p>periuria gentis Troicae? quid? an fuga</p>
<p>laetos comitabor nauitas? an omnibus</p>
<p>stipata Poenis Iliacam classem insequar?</p>
<p>(735) quos urge Sidonia viros mox extuli</p>
<p>conscendere rursus aequora cogam nauibus?</p>
<p>quin ut merita es miserrima mortem subì,</p>
<p>ferroque dolores excute tandem maximos.</p>
<p>Tu cara soror euicta lachrymis meis,</p>
<p>(740) tu prima furentem nescia me tantis malis</p>
<p>oneras et hosti me obijcis implacabili,</p>
<p>heu non potui sine crimine vitam degere</p>
<p>nec more ferae connubij expers viuere?</p>
<p>nec tam graues omittere curas? hei mihi!</p>
<p>(745) Fidei, Sichaeo quam dedi, fui immemor.</p>
<p>Mercurius. AEnaeas.</p>
<p>Ο nate Dea potesne casu hoc ducere</p>
<p>somnos quietus? non vides quae te manent</p>
<p>pericula demens? auribus nec percipis</p>
<p>ventos tibi spirare secundos? perdita</p>
<p>(750) Elisa dolos scelusque dirum pectore</p>
<p>versat moritura, et maximo irae fluctuat</p>
<p>aestu. quid hic morare? quin profugis statim</p>
<p>dum fugere licet? iam videbis littora</p>
<p>obsessa poenis, quin et infestas faces</p>
<p>(755) lucere videbis, et aequora vastis nauibus</p>
<p>turbarier. si te hic dies deprenderit.</p>
<p>quin fuge statim, mutabile semper foemina est.</p>
<p><hi rend="bold">AE</hi>. Vigilate viri, transtrisque
citi considite,</p>
<p>mox pandite vela, nos Deus ab aethere</p>
<p>(760) qui missus adest, properare iubet, incidite</p>
<p>funes cito, quia admonet iterum Deus,</p>
<p>Te quisquis es sequimur lubentes, ο faue</p>
<p>nobisque dexter ades Deum sanctissime.</p>
<p>Dido. Anna. Satellites.</p>
<p>Ρro, sancta, si coelum incolis numen tuum</p>
<p>imploro, fides, pro maxime diuum pater,</p>
<p>sic abijt ille perfidus? regnis meis</p>
<p>illuserit exul aduena? quin arma mox</p>
<p>depromite vos? quin tota Carthago virum</p>
<p>igni atque ferro persequatur impium?</p>
<p>(770) diripite classem Troicam, remos citi</p>
<p>impellite, vela pandite, infestas rates</p>
<p>consumite flammis, quotquot in urbe degitis</p>
<p>adeste poeni, iniuriam illatam mihi</p>
<p>iam vindicate. sed quid ago? quid nam loquor?</p>
<p>(775) ubi misera sum? quis ardor immutat meos</p>
<p>sensus? meam quis occupat mentem furor?</p>
<p>Heu! misera iam nunc impia te fata impetunt,</p>
<p>cum sceptra dabas, regnique consortem tui</p>
<p>infausta faceres, tum decebat impium</p>
<p>(780) arcere regni finibus. en dextera</p>
<p>fidesque viri quem patrios ratibus suis</p>
<p>portare Penates praedicant, quem patrios</p>
<p>artus humeris, aetate confectos, suis</p>
<p>Subijsse dicunt. non potui abreptum viri</p>
<p>(785) diuellere corpus, et medijs in fluctibus</p>
<p>dispergere? non comites Phryges? non paruuli</p>
<p>absumere ferro corpus Iuli, et patrijs</p>
<p>miscere membra ferculis? sed exitus</p>
<p>dubij fuisset pugna, quid tum? quid mali</p>
<p>(790) metui moritura? non potui infestas faces</p>
<p>inijcere castris? neque Dardanias rates</p>
<p>implere flammis? non patrem cum</p>
<p>filio totoque genere perfido potui simul</p>
<p>extinguere, meque his omnibus immittere?</p>
<p>(795) Ο Phoebe qui mundum tuis illuminas</p>
<p>radijs, ο curarum mearum conscia</p>
<p>diuina Iuno, tuque diua Proserpina</p>
<p>ulutata nocturnis triuijs clamoribus,</p>
<p>diraeque atroces vindices, manes sacri</p>
<p>(800) morientis Elisae, concipite haec, meritum malis</p>
<p>aduertite numen, et preces iusti meas</p>
<p>audite Diui. si caput infandum Deus</p>
<p>attingere portus atque tellurem iubet,</p>
<p>Si fatum id immutabile poscat Iouis.</p>
<p>(805) at gentibus vexatis iniquis, finibus</p>
<p>proprijs relictis, careat amplexu sui</p>
<p>Ascanij, et impius auxilium frustra inuocet,</p>
<p>videatque suorum funera crudelissima,</p>
<p>nec pacis iniquae legibus cum se dedit</p>
<p>(810) regno fruatur Italico, nec plurimis</p>
<p>sperata laboribus dies ipsi detur,</p>
<p>sed ante diem fatisque minus praesentibus</p>
<p>mortem oppetat, mediaque inhumatus concidat</p>
<p>infidus arena, haec di precor, hanc vocem ultimam</p>
<p>(815) cum sanguine fundo, deinde vos fortissimi</p>
<p>Tyrij, genus stirpemque futuram Troicam</p>
<p>vexate bellis, haeque meo gratissima</p>
<p>cineri dabuntur munera, nullus amor siet</p>
<p>nec foedera genti perfidae, ex cinere meo</p>
<p>(820) iniuriarum acerrimus ultor prodeat</p>
<p>qui sempiterna Dardanios agitet face</p>
<p>ferroque sequatur impios, quocunque se</p>
<p>et nunc et olim tempore vires dabunt.</p>
<p>aduersa littoribus precamur littora.</p>
<p>Et fluctibus undas arma Punica Phrygijs</p>
<p>contraria sint, ipsique nepotes mutuis</p>
<p>vexentur armis, marteque ciuili occidant.</p>
<p>Annam huc sororem fida nutrix sistito</p>
<p>fluuialibus undis spargier corpus volo</p>
<p>(830) pecudesque secum et dieta piacula conferat,</p>
<p>sic rite veniat, tuque, pia tua tempora</p>
<p>vitta coronabis sacra quae Stygio Ioui</p>
<p>parauimus perficere tempus admonet,</p>
<p>finemque meis imponere curis volo,</p>
<p>(835) capitisque Dardanij rogum decreuimus</p>
<p>permittere flammis, hoc mihi carissima</p>
<p>exequere nutrix. Pignora eheu! dulcissima</p>
<p>dum fata sinebant, accipite hanc animam meam,</p>
<p>curisque liberate memet edacibus,</p>
<p>(840) heu misera vixi, quemque largita est mihi</p>
<p>fortuna cursum infausta peregi hactenus.</p>
<p>nunc magna mei subibit imago Tartarum,</p>
<p>Regalia moenia statui, atque urbem meam</p>
<p>regina vidi, Coniugis necem mei</p>
<p>(845) sat ulta, poenas frater infestus dedit,</p>
<p>Ηeu! fausta nimis si nostra nunquam littora</p>
<p>naues tetigissent Dardaniae. sed inulta sic</p>
<p>mortem subibo? sed moriar, sic, sic iuuat</p>
<p>ad Tartara mitti, capiat hunc oculis suis</p>
<p>(850) nostrum cruorem Dardanus, et secum meae</p>
<p>ferat omina mortis. <hi rend="bold">SA</hi>. adeste
Poeni totaque</p>
<p>Carthago veni Regina manibus proprijs</p>
<p>peremta iacet. <hi rend="bold">An</hi>. hoc illud ο
soror fuit?</p>
<p>me fraude petebas? hoc rogus voluit tuus?</p>
<p>(855) hoc ara parabat? ignis hoc voluit sacer?</p>
<p>heu misera! quid primum querar? comitemne me</p>
<p>dilecta soror contemseras? eadem quoque</p>
<p>ad fata vocare me poteras, idem dolor</p>
<p>ferrumque sustulisset utramque, tempore</p>
<p>(860) horaque eadem, manibus his struxi rogum</p>
<p>et voce Deos mea inuocaui patrios?</p>
<p>ideone soror ut te posita, miserrima</p>
<p>hic sola supersim, tigribus crudelior?</p>
<p>Te meque tuum populumque patresque Punicos</p>
<p>(865) urbemque tuam extinguis simul, heu! satellites</p>
<p>corpus cruentum auferte, mox efficite vos</p>
<p>ut vulnera lymphis abluam, si spiritus</p>
<p>extremus adhuc supererret, ore legam meo.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="back">
<head>Back</head>
<p>Finis.</p>
</div>
</body>
</text>