-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
Copy pathHouthem-Gedeon.xml
1531 lines (1529 loc) · 68.8 KB
/
Houthem-Gedeon.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<?xml-model
href="https://xmlschema.huygens.knaw.nl/translatin.rng"
type="application/xml"
schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"
?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="translatin0042" xml:lang="lat">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Gedeon tragico-comoedia</title>
<title type="sub">GEDEON TRAGICO¬COMOEDIA sacra in qua tamquam in speculo nitidißimo nostrorum temporum faciem manifestißime relucentem intueri licet.</title>
<author>Houthem, Libertus</author>
<editor>Jan Bloemendal</editor>
<respStmt>
<resp>transcription</resp>
<name>Jan Bloemendal et al.</name>
</respStmt>
</titleStmt>
<publicationStmt>
<publisher>Gualterus Morberius</publisher>
<pubPlace>Liège</pubPlace>
<date>1575</date>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<bibl>
Identifier: <name>Houthem-Gedeon</name><lb/>
Short title: <title>Gedeon</title><lb/>
Year of first edition: <date>1575</date><lb/>
Author information:<lb/>
Alias: None<lb/>
Birth: c.1533, Liège<lb/>
Death: 1584, Prague<lb/>
Floruit: None, Brussels, Mons, Prague<lb/>
<ref target="https://en.wikipedia.org/wiki/Libertus_Houthem">Link</ref><lb/>
<emph>No source description</emph><lb/>
<ref target="https://books.google.nl/books?id=YWFPAAAAcAAJ">Source link</ref>
</bibl>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<textClass>
<keywords>
<term type="diction">verse</term>
<term type="genre">tragicomedy</term>
<term type="acts">5</term>
<term type="chorus">yes</term>
<term type="medium">printed</term>
</keywords>
</textClass>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text>
<body>
<div type="level1" xml:id="front">
<head>Front</head>
<p>/</p>
<p>GEDEON</p>
<p>TRAGICO¬</p>
<p>COMOEDIA</p>
<p>sacra in qua tamquam in speculo ni¬</p>
<p>tidißimo nostrorum temporum fa¬</p>
<p>ciem manifestißime relucentem in¬</p>
<p>tueri licet.</p>
<p>PER FRATREM LIBERTVM</p>
<p>HOVTHEM LEODIVM: HIE¬</p>
<p>RONYMIANAE APVD</p>
<p>SVOS PROFES¬</p>
<p>SIONIS.</p>
<p>LEODII,</p>
<p>Ex Officina Gualteri Morberij.</p>
<p>M. D. LXXV.</p>
<p>Nutu & consensu Reuerend.</p>
<p>VT GENERE VITAE-</p>
<p>QUE ORNAMENTIS, ITA</p>
<p>etiam literis clarissimo D. Reuerendoque in Christo Patri,</p>
<p>D. Gulielmo du Paix, Amplissimi Floreffiensium Colle¬</p>
<p>gij Abbati dignissimo, Moecenati suo perpetua fide co¬</p>
<p>lendo. S.</p>
<p>ACCOMMODARAM numeris poëti¬</p>
<p>cis iam inde à quinquennio (Rde. in Chri¬</p>
<p>sto Pater) inter scholasticas functiones,</p>
<p>vix tamen vel scalpendis (vt aiunt) au¬</p>
<p>ribus ocium relinquentes, ex instrumento</p>
<p>veteri petitam Gedeonis historiam, id</p>
<p>quod vt facerem res ipsa me monere hortarique suo quo¬</p>
<p>dam iure poterat. In ea siquidem tanquam in speculo</p>
<p>nitidissimo Belgij nostri miserandam ac inaudita tem¬</p>
<p>porum iniquitate exhulceratam faciem, imo rerum om¬</p>
<p>nium inuersam scenam, quam vtinam Deus opt. max.</p>
<p>bonorum exoratus precibus in pristinum ordinem ni¬</p>
<p>toremque restituere dignetur, manifestissimè relucen¬</p>
<p>tem intueri licet. Hanc vbi vidissent eruditionis fama</p>
<p>quidam virtutisque gloria celeberrimi viri, magno om¬</p>
<p>nium plausu nostrae ciuitatis oculis exhibitam, reprae¬</p>
<p>sentatamque fuisse: mihi authores esse coeperunt, neque</p>
<p>quotidianis desierunt conuiciis sollicitare, dum de ea</p>
<p>excudenda consilium susciperem. Multis iam annis re¬</p>
<p>luctatus sum, vt qui scirem doctissimo hoc saeculo nihil</p>
<p>in publicum emittendum, quod non ingenio perfectum</p>
<p>esset & elaboratum industria. Latere satius iudicabam,</p>
<p>quam in morem soricis ingenij sui tenuitatem prodere,</p>
<p>quorundam doctus periculo, qui dum sibi ex male na¬</p>
<p>tis poematis laudem petitum ibant: pro laude summam</p>
<p>reportarunt ignominiam. Sciebam gloriam eiusdem</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Aij"/></p>
<p>eum Crocodilo esse ingenij, qui fugientem insectatur,</p>
<p>persequentem vero quanta potest celeritate fugit, ac</p>
<p>proinde maiori putabam cum gloria coniunctum bene</p>
<p>latere, neque inanem aurae popularis fauorem captare,</p>
<p>quam stultè interdum affectata frustrari gloria. Verum</p>
<p>animum in ea obfirmatum sententia: validissimis ex¬</p>
<p>pugnarunt arietibus, dum crederem aliis multis non di¬</p>
<p>splicitura, quae ipsorum exactissimo probarentur iudicio.</p>
<p>Boni viri non esse contendebant gloriam quae cum lau¬</p>
<p>data fama indiuiduam quandam affinitatem habet, con¬</p>
<p>temnere. Faciendum aliquid cum Plinio asserebant,</p>
<p>quo nos apud posteritatem vixisse testaremur. Putabant,</p>
<p>quandoquidem praeceptorum studia facillime in puero¬</p>
<p>rum animos defluunt, hac ratione non mediocre ad li¬</p>
<p>terarum studia incitamentum nostrae fidei mancipatis</p>
<p>adolescentibus additum iri, quos cum eo consilio vsos</p>
<p>intelligerem, vt id non auderem reprehendere, non quin</p>
<p>ab eo ipse dissentirem, sed quod eos tanta esse sapientia</p>
<p>iudicarem, vt ipsorum iudicio meum anteponere nefas</p>
<p>videretur: victus sum, coepique mecum disquirere cu¬</p>
<p>ius nomini praesertim nuncupata prodiret in publicum.</p>
<p>Non est enim scriptoribus nouum, postquam libris suis</p>
<p>imo liberis, quos ingenio suo (veluti comminiscuntur</p>
<p>Poëtae Mineruam è cerebro Iouis natam) pepererunt,</p>
<p>vltimam imposuerunt manum: primarium aliquem vi¬</p>
<p>rum queritare, cuius patrocinio veluti Vulcanio clypeo</p>
<p>muniti, nullos Zoilorum reformident assultus. In hoc</p>
<p>cum essem: tu vir generosissime, tu Rde. in Christo pa</p>
<p>ter, ac vnice hac summa rerum omnium difficultate stu¬</p>
<p>diorum Moecenas, qui Musas bellicis tumultibus toto</p>
<p>propemodum orbe profligatas reuocare modis omni¬</p>
<p>bus niteris, imo in tuo illo sacrario vbi praesentissimus</p>
<p>es ipsis Phoebus, foues, occurrebas. Tu cuius dotes ac</p>
<p>virtutes non vanis argumentis iam mihi cognitas san¬</p>
<p>ctè veneror, semperque venerabor, hoc munere di¬</p>
<p>gnissimus succurrebas. Tu inquam qui Gedeonem quen¬</p>
<p>dam nobis representans, omni animi studio contendis,</p>
<p>vt Floreffiensi cymbae<ptr target="#tn1" n="1"/> nihil ab vllis procellis, quamdiu</p>
<p>lucis huius vsura frui tibi dabitur a superis, sit pertime¬</p>
<p>scendum, proprium tibi rationibus non paucis sane noc</p>
<p>qualecunque ποίημα fecisti. Humanitatem illam tuam</p>
<p>in omnes bonos, comitatem, mansuetudinem, quam</p>
<p>vel primo ipso congressu, homo alioqui ignotus, & an¬</p>
<p>tea dignitati tuae numquam visus, expertus sum: quis Ci¬</p>
<p>cero, non dicam exornare, sed vel enarrare queat? Di¬</p>
<p>gnitatem summam summa cum modestia (quam hu¬</p>
<p>militatem appellant) coniunctam: in te re vera non</p>
<p>obscure animaduerti. Quod meum de tua dignitate iu¬</p>
<p>dicium licet mihi ipsi testi oculato satis crederem: cor¬</p>
<p>datissimorum tamen nobilissimorumque virorum: quos</p>
<p>Namurcensis habet Comitatus, qui te penitus perspexe¬</p>
<p>runt, testimonio: non parum confirmatum est. Fui ego</p>
<p>in frequenti illorum coetu cum (ita vt fit) amplitudinis</p>
<p>tuae incidisset mentio, vere humilem (ipsorum vtor vo¬</p>
<p>cabulo) Abbatem te vno ore omnes praedicarent, qua</p>
<p>laude nescio an maior huius ordinis viro tribui possit.</p>
<p>Quid de liberalitate tua dicturus sum, quae tanta est, quę¬</p>
<p>que me sibi tam obnoxium fecit vt non modo mea om¬</p>
<p>nia peculij iure vsurpare, verum etiam me ipsum in per¬</p>
<p>petuam seruitutem tibi vendicare non iniuria possis?</p>
<p>neque vero alterius quam tuus esse possum aut volo.</p>
<p>Sed quorsum me rapit tui nominis obseruantia, & di¬</p>
<p>cata tibi voluntas? Quorsum quaeso me abripit verita¬</p>
<p>tis prodendae desiderium? Noui pudorem tuum. Noui</p>
<p>virtutes tuas, quarum magnitudinem quia vereor vt</p>
<p>minima ex parte dicendo possim assequi: de illis nunc</p>
<p>altum mihi indico silentium. Caeterum cum te talem</p>
<p>ac tantum noster hic Gedeon agnoscit, cum tibi vel a¬</p>
<p>dolescenti poëtica studia non displicuisse intelligit, in</p>
<p>quibus eum apicem conscendisti vt si tua poemata pu¬</p>
<p>blicare velis, merito omnes te nostrae memoriae poëta¬</p>
<p>rum coryphaeum quendam clament: qui antea publicam</p>
<p>lucem, & coetus hominum fugitabat, te patrono prodi¬</p>
<p>re gestit, & in spem nonnullam etiam publici fauoris</p>
<p>erigitur, speratque fore vt liquido intelligant zoili non¬</p>
<p>dum esse deploratam vel mediocrium ingeniorum cau¬</p>
<p>sam, vbi illis te patronum viderint. Suscipe igitur que¬</p>
<p>so per innatam illam tibi erga literarum studiosos ani¬</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Aiij"/></p>
<p>mi propensionem, quae ita in te elucet: vt te ad hanc</p>
<p>virtutem natura genuisse videatur, voluntas exercuisse,</p>
<p>fortuna seruasse, hoc chartaceum munusculum, quod</p>
<p>sub tui praeclari nominis commendatione in manus ho¬</p>
<p>minum & posteritatis famam peruenire maxime vel¬</p>
<p>lem, non quidem quod ex illo hominum sim genere,</p>
<p>qui scire suum nihil esse putant, nisi id eos scire sciat</p>
<p>alter, qui digito monstrari desiderant, optantque Cir¬</p>
<p>ratorum dictata fieri, (dabitur venia si cum Satyrico</p>
<p>loquar) sed vt Apellis suam venerem pro pergula cen¬</p>
<p>surae publicae exponentis exemplo, si quid merito re¬</p>
<p>praehensum vnquam intellexero, possim aliquando in¬</p>
<p>cudi restituere, & vrsino more foetum lambendo ex¬</p>
<p>polire, efficereque vt si non ab omnibus erroribus vin¬</p>
<p>dicatum videri possit: saltem quam paucissimis infectum</p>
<p>deprauatumque relinquatur. Vale Musarum columen</p>
<p>praesidiumque meum Kalendis ipsis Septembris Anno</p>
<p>post reparatam salutem. 1575.</p>
<p>Tuae amplitudini addictißimus clientulus,</p>
<p>Frater Libertus Houthem.</p>
<p>PROSOPOPOEIA GE¬</p>
<p>DEONIS MADIANITICA TY¬</p>
<p>rannide vexati qui tanquam in exilium relegatus:</p>
<p>ab hoc suo Moecenate suscipi desiderat.</p>
<p>REbus in afflictis iam septima ducitur aestas,</p>
<p>Exercet tristi nos fera turba iugo.</p>
<p>Viuentis populum conculcat numinis, omnis</p>
<p>Expers qui pectus relligionis habet.</p>
<p>Ruris opes vastat lapidosae grandinis instar,</p>
<p>Et premit immiti nostraque nosque pede</p>
<p>Nulla quies longos est exceptura labores,</p>
<p>Durior ex veteri cura labore fluit.</p>
<p>Omnia deuastat rabidi violentia Martis,</p>
<p>Pacis & est nostro numen ab orbe procul.</p>
<p>Arma sonat totus litui clangoribus aether,</p>
<p>Tympana bellisono murmure tacta fremunt.</p>
<p>Rellictis igitur patriae iam finibus erro,</p>
<p>Instat in exilium barbarus bostis agens:</p>
<p>Dij faciant nostro contingat meta labori,</p>
<p>Gratus & externis gentibus esse queam.</p>
<p>Voluo meos oculos partes conuersus in omnes.</p>
<p>Laetam si videam forte quietis opem.</p>
<p>In te nostra quies, vir pacis, tota recumbit,</p>
<p>Es misero requies, portus, & ara mihi.</p>
<p>Luctor vt euadam miserae discrimina sortis,</p>
<p>Me refoue pacis munere quaeso tuae,</p>
<p>O venerande Pater, quem publica scripta loquuntur,</p>
<p>De nostra solitum conditione queri.</p>
<p>Vnus es in miseros cuius clementia nota est,</p>
<p>Pulsat vbi pectus iusta querela tuum.</p>
<p>Aspice me, partemque tui sub nominis vmbra</p>
<p>Indulge, non sic sors mea tristis erit.</p>
<p>Suscipe me, candore tuae me protege pacis,</p>
<p>Suscipe me, victus quilibet hostis erit.</p>
<p>HANNARDVS GA.</p>
<p>merius Mosaeus Poëta Laureatus</p>
<p>Fratri Liberto suo plus¬</p>
<p>quam fratri.</p>
<p>De Gedeone tuo vis vt quod sentio dicam?</p>
<p>Non alio Gedeon debuit ore cani.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="main">
<head>Main</head>
<p><hi rend="bold">Ludionum nomenclaturę</hi></p>
<p>Gedeon.</p>
<p>Angelus.</p>
<p>Deus.</p>
<p>Crafgasticus.</p>
<p>Philostasiotes.</p>
<p>Thoribodes.</p>
<p>Ioas Gedeonis Pater.</p>
<p>Phara Gedeonis puer.</p>
<p>Reges Madianitarum : Oreb.</p>
<p>Zebee.</p>
<p>Zeb.</p>
<p>Salmana.</p>
<p>Milites Madianitarum.</p>
<p>Milites Gedeonis.</p>
<p>Praeco.</p>
<p><hi rend="bold">Chorus.</hi></p>
<p>* IGnoscet vt confido aequus Lector quod data opera in propriis
ali¬</p>
<p>quot vocabulis quantitatem variauerim, & alienos interdum
ver¬</p>
<p>sus, qui negotio ita congruebant, vt se ingeßisse potius, quam
vocati vi¬</p>
<p>deri poßint: huc transtulerim, doctißmorum quorumque exemplo.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="prologvs">
<head>3. PROLOGVS</head>
<p>IN GEDEONEM.</p>
<p>EXpertus author istius Tragoediae</p>
<p>Quae nunc paratis exhibetur pulpitis,</p>
<p>Quam sit molestum post cruces scholasticas,</p>
<p>Domesticosque post labores, qui quidem</p>
<p>(5) Vel nocte media vix sinunt quiescere,</p>
<p>Nouo labori rursus insenescere:</p>
<p>Indixerat Musis silentium suis.</p>
<p>Voluebat animo multa quae silentium,</p>
<p>Suadere cuiuis iure possent optimo,</p>
<p>(10) Benignitatis attamen vestrae memor,</p>
<p>Qua nunc frequenter eius hanc opellulam</p>
<p>Iuuistis, orta dum doceret quid mari</p>
<p>Venus nephandis aduehat cultoribus</p>
<p>Suis, periclo Therei Thracum Ducis.</p>
<p>(15) Cum Bethsaba nati doceret maximam</p>
<p>In iudicandis litibus prudentiam,</p>
<p>Exempla statuens iudicis longè optimi.</p>
<p>Cum rursus huius ciuitatis gloriam,</p>
<p>Ex hoste partam Geutico proponeret,</p>
<p>(20) Nos esse curae maximo probans Deo,</p>
<p>Qui sacra colimus ipsius mente integra:</p>
<p><milestone unit="folio" facs="B"/></p>
<p>Ea signa vidit tum fauoris omnium</p>
<p>Vt nunc eandem sit palestram liberè</p>
<p>Ingressus, atque Gedeonem scripserit.</p>
<p>(25) Ea est quidem sacris petita fontibus</p>
<p>At AEschyli sumpsit tragoedi pallium.</p>
<p>Tractabitur ne nesciatis hoc modo:</p>
<p>Lamenta fundit Gedeon, quod hostium</p>
<p>Pressus gemat populus Dei tyrannide.</p>
<p>(30) Pias obaudit maximus preces Deus,</p>
<p>Eumque populi consecrat ducem sui,</p>
<p>Id quod duobus comprobat miraculis.</p>
<p>Ergo coacta militum parua manu,</p>
<p>Numerosa fundit hostis impij agmina.</p>
<p>(35) Fauete linguis, quaque adestis gratia</p>
<p>Spectate quid noster sibi chorus velit:</p>
<p>Ad actionem sunt parati ludij.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actvs-primi.">
<head>4. ACTVS PRIMI.</head>
<p></p>
</div>
<div type="level1" xml:id="scena-prima.">
<head>5. SCENA PRIMA.</head>
<p>Gedeon solus.</p>
<p>Heu quam duris vitam sub legibus isthic</p>
<p>Degimus, ô teretis clementia numina coeli,</p>
<p>(40) O qui perpetuo solus regis omnia nutu,</p>
<p>Tune tuum populum tanta sub mole gementem</p>
<p>Istis vexari permittes cladibus vsque?</p>
<p>Nam curae curas vndam velut vnda resorbent.</p>
<p>Hunc inquam populum, tanti quem feceris olim</p>
<p>(45) Vt refluo Phariam submerseris aequore gentem,</p>
<p>Posset vt accepta tibi libertate vacare?</p>
<p>Septima iam fluxit calidis sub solibus aestas,</p>
<p>Cum tua crudeli depressa tyrannide luget</p>
<p>Gens, quam legisti populis ex omnibus vnam.</p>
<p>(50) Nos premit hinc Madiam, premit hinc Amalechicus
hostis,</p>
<p>Hinc fera gens studiis asperrima Martis, oborta</p>
<p>Hic vbi sol ortu terras aspergit Eoo.</p>
<p>Non etiam si tot mihi sint in Stentoris ore</p>
<p>Linguae, quot foliis aestiuo tempore vernant</p>
<p>(55) Syluae, non (inquam) scelerum percurrere formas</p>
<p>Exiguo possem (gemitus nam verba retardant)</p>
<p>Tempore, quid querar? incumbunt in singula verba</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Bij"/></p>
<p>*</p>
<p>Surgentes imo gemitus de pectore moesti.</p>
<p>Anxietas animi vehemens facit esse disertum,</p>
<p>(60) Denique sunt questus misero solaminis instar,</p>
<p>Sed lamenta nihil turbatae nautica cymbae</p>
<p>Prosunt, nec vanis mitescunt planctibus vndae.</p>
<p>Ach quoties vanas spes nunc concepimus, aestas</p>
<p>Dum nostrum culmis recreat cerealibus orbem:</p>
<p>(65) Protinus hi segetes facto simul agmine perdunt,</p>
<p>Vt sternunt agros lapidosae grandinis ictus.</p>
<p>In gregibus frustra seruandis perdimus horas.</p>
<p>Quem finem dabis aerumnis Deus optime? nunquam</p>
<p>Respicies nostros vultu placatus amico</p>
<p>(70) Quos tristi patimur sub conditione labores?</p>
<p>Nostra quidem, fateor, poenas peccata merentur,</p>
<p>Sepè parum memores quantis nos dotibus olim</p>
<p>Ornaris, crebro legem violauimus ausu.</p>
<p>Tu tamen ingenita nostros pietate labores.</p>
<p>(75) Excute, ne qui nos odiis infestat amaris</p>
<p>Dicat, quis Dominus quem predicat Israël? eius</p>
<p>Quae vires? qui non gentem defendere lectam</p>
<p>Poßit. blasphemae tolerabis scommata gentis?</p>
<p>Hoc Deus auertas, hominum quia te mala tangunt,</p>
<p>(80) Nec vis impuro te ledi turpiter ore.</p>
<p>Hic ego nam rursus bellum ferus hostis adornat,</p>
<p>Grana suis paleis euentilo, cum fuga restet,</p>
<p>Quae tanto poterit finem dare sola labori.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-primi.-scena-secunda.">
<head>6. Actus primi. Scena secunda.</head>
<p>Angelus coelo demissus.</p>
<p>MAgni Tonantis aliger</p>
<p>(85) Isthuc minister aduolo,</p>
<p>Coeli relictis atriis,</p>
<p>Ad Isaci missus lares,</p>
<p>Ad arua dico, posteris</p>
<p>Promissa quae sunt Abrahae.</p>
<p>(90) Vt subiugatis gentibus,</p>
<p>Vitam beatam ducerent,</p>
<p>Si pacta sacri foederis</p>
<p>Initi simul cum maximo</p>
<p>Qui regnat in coelis Deo:</p>
<p>(95) Ausu procaci ac perfido</p>
<p>Violata non vnquam forent.</p>
<p>Verum cruentos hostium</p>
<p>Quod seruitutis sub iugo</p>
<p>Timuere nunc exercitus:</p>
<p>(100) Imo tulêre quae solet</p>
<p>Audere victor efferus:</p>
<p>Domanda erant his cladibus</p>
<p>Gentis rebellis pectora.</p>
<p>Caballus vt proteruior</p>
<p>(105) Euadit, ac ferocior,</p>
<p>Lupata si laxata sint:</p>
<p>Humana sic mens, quae modum</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Biij"/></p>
<p>Rebus secundis nullum habet,</p>
<p>Fastu proteruo peruicax,</p>
<p>(110) Rebellis est Deo suo,</p>
<p>Abunde cum res affluunt.</p>
<p>Quo plura hominibus contulit</p>
<p>Bonitas Dei, hoc innascitur</p>
<p>His altior securitas.</p>
<p>(115) Sed hic popellus maxime,</p>
<p>Si conquieuit paululum</p>
<p>Dei flagellum vindicis,</p>
<p>Deos sibi statuit nouos,</p>
<p>Acritibus se mancipat</p>
<p>(120) Demens prophanis, hinc parent</p>
<p>Rerum benignus, vt suum</p>
<p>Perire plasma non sinat:</p>
<p>Castigat hanc licentiam,</p>
<p>Nunc bellicis tumultibus,</p>
<p>(125) Nunc pallida famis cruce,</p>
<p>Nunc pestilentis aeris</p>
<p>Exuscitans contagia.</p>
<p>At ne in malis despondeat</p>
<p>Animum, nihil fiduciae</p>
<p>(130) Sibi relinquens, dum iugum</p>
<p>Fert debitum sceleri suo:</p>
<p>His vel prophetas excitat,</p>
<p>Vel bellicos mittit duces,</p>
<p>Qui liberatos asperae</p>
<p>(135) Ex seruitutis vinculis,</p>
<p>In pristinum reddant locum.</p>
<p>Vt nunc dabit Gedeona,</p>
<p>Hostis cruenti qui minas</p>
<p>Retundat, ac ferociam,</p>
<p>(140) Cui salutem nuncio,</p>
<p>A praepotenti & maximo</p>
<p>Qui cuncta condidit Deo.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-primi.-scena-tertia.">
<head>7. Actus primi. Scena tertia.</head>
<p>.</p>
<p>Angelus. Gedeon.</p>
<p>Angelus.TEcum supremus arbiter rerum Deus</p>
<p>Gedeon, virùm fortißime.</p>
<p>(145) Gedeon. Te per fidem tuam obsecro, si adest Deus</p>
<p>Nobis, quid his premimur malis?</p>
<p>Vbi sunt Dei quae praedicant magnalia?</p>
<p>Magna eius vbi potentia?</p>
<p>Cur nos relinquis penitus, ô rerum parens</p>
<p>(150) Hostique dedis impio?</p>
<p>Lupis vorandum cur gregem pastor tuum</p>
<p>Ira obstinata deseris?</p>
<p>Memento coetus seruitute ab aspera</p>
<p>Quem vindicasti, quem tibi</p>
<p>(155) Peculiari sorte, patrimonium</p>
<p>Ceu proprium receperas.</p>
<p>Quousque tandem nomini sines tuo,</p>
<p>Hostem proteruum illudere?</p>
<p>Te vidit orbis vindicantem ab omnibus</p>
<p>(160) Semper tuos periculis,</p>
<p>Seceßit vnda te iubente, & vitreo</p>
<p>Muro liquor coercuit</p>
<p>Cursum, feroces viribus suis duces</p>
<p>Ponti recursus obruit.</p>
<p>(165) Domine intuere probra, contumelias,</p>
<p>Et hostium ludibria</p>
<p>Qui te lacessunt impiis conuiciis,</p>
<p>Molestiis nos opprimunt.</p>
<p>Nam nec tenebrae nos tegunt, nec pellimus</p>
<p>(170) Obscuritate inturias</p>
<p>Ope destituti, & omnibus fracti malis.</p>
<p>Populi pudori consule,</p>
<p>Vt te merentem prosequantur laudibus:</p>
<p>Miseri leuati luctibus.</p>
<p>(175) Angelus. Vestri misertus est Deus, querimonias</p>
<p>Nec esse siuit irritas,</p>
<p>Proinde populi te sui ducem eligit,</p>
<p>Vt hunc ab hostibus asseras.</p>
<p>Facile Deus oratione vincitur</p>
<p>(180) Piis piorum planctibus.</p>
<p>Videre dubio premere quiddam pectore,</p>
<p>Exclude quicquid te mouet.</p>
<p>Te vult Deus populi sui esse vindicem,</p>
<p>Te vindicem Deus eligit.</p>
<p>(185) Gedeon. Quae sunt meae vires Domine? potentia</p>
<p>Quanta est? Manaßis in tribu</p>
<p>Mei parentis infima est cognatio,</p>
<p>Extrema cuius occupo.</p>
<p>Quid? an leonem prouocabit hinnulus?</p>
<p>(190) Aquilamue cornix? Madian</p>
<p>Cum lacte matris imbibit ferociam,</p>
<p>Ad bella natus aspera.</p>
<p>Numerosus hostis est, & idem barbarus</p>
<p>Nos exigua populi manus</p>
<p>(195) Placidae quieti nata, nata numini</p>
<p>Patrum colendo perpetim.</p>
<p>Angelus. Res non gerentur viribus mortalium,</p>
<p>Sed vindicis Dei manu.</p>
<p>Pro te Deus pugnabit, vnicum vt virum</p>
<p>(200) Sic dißipabis Madian.</p>
<p>Gedeon. Fiat igitur summo quod est visum Deo,</p>
<p>Praefractus hanc nec abnuo</p>
<p>Quam praecipit prouinciam capessere,</p>
<p>Promissa nam soluet Deus.</p>
<p>(205) Sed si fauoris certa me spes detinet:</p>
<p>Resiste paulisper precor.</p>
<p>Adorno sacram mente casta victimam,</p>
<p>Tuis dicandam honoribus.</p>
<p><milestone unit="folio" facs="C"/></p>
<p>Et parce quaeso, certiori si quiaci. ??BBJB</p>
<p>(210) Signo velim cognoscere.</p>
<p>Angelus. Haud difficulter hic tibi subseruiam,</p>
<p>Quod erat in animo perfice.</p>
<p>Digresso ??BBJB</p>
<p>Sensere Domini vindicis potentiam</p>
<p>Gentis rebellis pectora,</p>
<p>(215) Sensere numen, quum feroces viribus</p>
<p>Coiere Reges, copiis</p>
<p>Castrisque iunctis, seruitutem ciuibus</p>
<p>Eius minati & vincula.</p>
<p>Offensus iram prorogat suam Deus.</p>
<p>(220) Ast vindicat tandem, graui</p>
<p>Premens flagello, nec resistit, dum malis</p>
<p>Ponant modum rationibus. Proinde mortales citius aut serius</p>
<p>Manenda cum sit vindicis</p>
<p>(225) Dei manus, ni tempori resipiscitis</p>
<p>Delebit omnes funditus.</p>
<p>Incidere quam sit horridum perpendite</p>
<p>Viuentis in manus Dei.</p>
<p>Quid est acerbis quod gemit sub cladibus</p>
<p>(230) Vtraque quicquid respicit</p>
<p>Titan domo? sibi malum hoc ipsi suis</p>
<p>Equis ferunt, non uult Deus</p>
<p>Hos perditos, vltro tamen ter & quater</p>
<p>Miseri, abeunt se perditum</p>
<p>(235) Dum tempus est igitur, simul resipiscite.</p>
<p>Cupit misericors hoc Deus.</p>
<p>Gedeon. Adsum Domine, seruum tuum ne despice,</p>
<p>Sacrificium tibi adfero. <ptr target="#tn2" n="2"/></p>
<p>Fac vt sciam qui sis Domine, signum volo.</p>
<p>(240) Hoc igitur in lapide loca</p>
<p>Quod attulisti, mox rigabis in scuto.</p>
<p>Fiet Domine. Vae vae mihi.</p>
<p>Iam nulla vitae spes mihi restat super,</p>
<p>O quantus animum nunc metus</p>
<p>(245) Versat meum, quod Angelum vidi Dei.</p>
<p>Deus meus me respice.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-primi.-scena-quarta.">
<head>8. Actus primi. Scena quarta.</head>
<p>Deus. Gedeon.</p>
<p>Deus. POne metum Gedeon, terror procul omnis abesto,</p>
<p>Nullum periclum Gedeon tibi imminet.</p>
<p>Pax tecum manet alta, quies foelicibus armis</p>
<p>(250) Mox comparata, te beabit & tuos.</p>
<p>Gedeon. Ergo tibi statuam sacris solennibus aras,</p>
<p>Quas saepe taurus sanguine imbuet suo.</p>
<p>Hic placidam precibus nostris accomodat aurem,</p>
<p>Qui regnat altum maximus super aethera.</p>
<p>(255) Hic placidam nobis pacem denunciat, ergo</p>
<p>Locus hic Dei pax nuncupabitur, polum</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Cij"/></p>
<p>Dum vagus alterna lustrabit lampade Titan,</p>
<p>Tellus marinis dum alluetur fluctibus.</p>
<p><hi rend="bold">Chorus primus.</hi></p>
<p>Tota quidem Domini terra est, & quicquid vbique</p>
<p>(260) Vel parca celat vel benigna sufficit,</p>
<p>Quique colunt montesque feros, camposque feraces,</p>
<p>Vrbesque sanctis temperatas legibus.</p>
<p>Ille super pelagus solidum connexuit orbem,</p>
<p>Stabilis vt vndas inter instabiles foret,</p>
<p>(265) Et toties rapidis pulsatus fluctibus, omnes</p>
<p>Compage firma sustineret impetus.</p>
<p>Cuncta igitur merito Domini sunt: sed tamen vnam</p>
<p>Sedem sibi ille dedicauit propriam.</p>
<p>Ecquis eo scandet? cuiue haec permissa potestas,</p>
<p>(270) Loco vt beatum sistat in sancto gradum?</p>
<p>Cui manus & mens est insons, nec vana volutat</p>
<p>Animo, nec vlli damna periurus dedit.</p>
<p>Huic Dominus donabit opes: hunc numine dextro</p>
<p>A vi, procacique eruet calumnia.</p>
<p>(275) Haec vera est pietas, hac itur ad aethera, veri</p>
<p>Sic intueri numinis vultum licet.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-secundus.-scena-prima.">
<head>10. Actus secundus. Scena prima.</head>
<p>Crafgasticus. Philostasiotes. Thoribodes.</p>
<p>Crafgast. CErbere qui Ditis latratu regna trifauci</p>
<p>Peruigili seruas studio, quem noxia turba</p>
<p>Horret, & angustis cupit euitare cauernis.</p>
<p>(280) Quis tandem fuit, infando qui praeditus ausu</p>
<p>Euertit statuam Baalim, lucumque parentum</p>
<p>Relligione sacrum est ausus tondere bipenni?</p>
<p>Philostasiotes. Te refugi fallant latices, atque ore natanti</p>
<p>Arescat decepta sitis, dapibusque relictis</p>
<p>(285) In tua mansurus migret praecordia vultur,</p>
<p>Qui Baalim tollis scelerum fabricator honores.</p>
<p>Thoribod. Trans Styga, trans erebum, te raptent Ditis alumni.</p>
<p>Infra Titanum tenebras, infraque recessus</p>
<p>Tartareos: coecumque chaos quo flebilis orci</p>
<p>(290) Fundamenta latent, praeceps vbi mersus anheles,</p>
<p>Dum rotat astra polus, feriunt dum littora venti.</p>
<p>Crafgas. Nunquam hodie scelus hoc certe remanebit inultum,</p>
<p>Persequar inuisum caput hoc, per saxa, per ignes,</p>
<p>Cum tetro fundat sceleratam sanguine vitam.</p>
<p>(295) Dic age quis scelus hoc insana mente patrauit?</p>
<p>Thoribod. Nescio quid timido rumor submurmurat ore,</p>
<p>Nominat hunc Gedeona, loas ex sangune cretum.</p>
<p>Philost. Quis precor huic tantos animos ad crimina fecit,</p>
<p>Omnia qui manibus violauit sacra prophanis?</p>
<p>(300) Sol prius occiduo quam condat in aequore currum</p>
<p>Ingentes nobis poenas dabit improbus, aegro</p>
<p>Sentiet hoc fixum moriens in pectore ferum.</p>
<p>Crafgast. Omnia sic etiam coelestia numina iuro,</p>
<p>Et quaecunque latent ferali monstra baratro,</p>
<p>(305) Huic animam eripiam sontem per vulnera mille.</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Ciij"/></p>
<p>Non ita Cadmeae lacerarunt Penthea matres,</p>
<p>Dardanidas Graij non tanta clade cohortes</p>
<p>Affecere, tibi quam diram perfide mortem</p>
<p>Apparo, qui violas manibus diuina prophanis.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-secundi.-scena-secunda.">
<head>11. Actus secundi. Scena secunda.</head>
<p>Ioas. Phara. Crafgasticus. Philosta¬</p>
<p>siotes. Thoribodes.</p>
<p>(310) Ioas. VEtusta ad aures fama nostras attulit,</p>
<p>Serisque patres posteris</p>
<p>Stupenda facta tradidere à te Deus</p>
<p>Priscis patrata saeculis.</p>
<p>Eliminatis quum prophanis gentibus,</p>
<p>(315) Et incolis prioribus,</p>
<p>Horum labore fructibusque perfrui</p>
<p>Nostris dedisti patribus.</p>
<p>Certe nec armis lucidis, nec viribus</p>
<p>Debemus has victorias,</p>
<p>(320) Sed nos fauoris aura mollis, & tua</p>
<p>Protexit indulgentia.</p>
<p>Ergo salutis author vnice ô Deus,</p>
<p>Ades piis salutifer.</p>
<p>Te dante vires, hostium ferociam</p>
<p>(325) Tam facile profligabimus</p>
<p>Taurus minaci quam iacit cornu pilas,</p>
<p>Stipulaeue fasces aridae.</p>
<p>Superba Regum colla crasso in puluere</p>
<p>Prostrata conculcabimus.</p>
<p>(330) Non arcus istam letifer fiduciam,</p>
<p>Non macro saeuus ingerit.</p>
<p>Tu nos ab hoste subtrahes, sternes solo</p>
<p>Insensa nobis agmina.</p>
<p>Non ergo semper iure te laudabimus</p>
<p>(335) Nostrae salutis vindicem?</p>
<p>Ac donec orbis astra voluet ignea,</p>
<p>Te prosequemur laudibus?</p>
<p>Mihi quotidie causa maior est, tuam</p>
<p>Vt praedicem clementiam,</p>
<p>(340) Humillimos qui respicis, quos splendida</p>
<p>Reponis inter sydera.</p>
<p>Nam quis ego sum cuius tuo de germine</p>
<p>Populo ducem determines?</p>
<p>Ergo obsequentes legibus erimus tuis,</p>
<p>(345) Deos perosi gentium,</p>
<p>Donec vicißim roscidae nocti dies</p>
<p>Succedet, & nox lumini.</p>
<p>Phara. Quid armifer sibi vult populus hic, qui viam</p>
<p>Affectat ad nos, nescio</p>
<p>(350) Quam praeferens vultu minace ferociam?</p>
<p>In tempore tibi prospice.</p>
<p>Presagit animus nam mihi mali quippiam,</p>
<p>In foribus est periculum.</p>
<p>Ioas. Fili, Deo curae sumus, nil impij</p>
<p>(355) Queant nocere, si Deus</p>
<p>Velit tueri nos potenti dextera.</p>
<p>Illis dolet videlicet,</p>
<p>Nemus quod excisum impiis finem dedit</p>
<p>Abominationibus.</p>
<p>(360) Pessum Baal quod Gedeon aras dedit</p>
<p>Liuore tantum non crepant.</p>
<p>Verbis sed hic ponam modum. sunt proximi.</p>
<p>Crafgast. In tempore bone vir venis.</p>
<p>Saturandus est qui nostra torquet viscera</p>
<p>(365) Dolor, vbi nunc ter peßimus</p>
<p>Hostis deorum latitat? isthuc prodeat,</p>
<p>Mortem scelestus vt oppetat,</p>
<p>Ioas. Quid igitur animum exhulcerat vestrum precor?</p>
<p>Quem hostem deorum dicitis?</p>
<p>(370) Thoribod. Quasi nescias scelestus ille Gedeon</p>
<p>Quid nocte caeca fecerit.</p>
<p>Ioas. Praestare si quid fecerit, non est meum,</p>
<p>Nec est meis in aedibus,</p>
<p>AEtatem habet, nec imperio meo amplius</p>
<p>(375) Subest, viri togam induit.</p>
<p>Philost. Tutudit bipenni consecratum numini</p>
<p>Pietate maiorum nemus.</p>
<p>Subuertit aram maximo facram Deo</p>
<p>Baal, nephandus furcifer.</p>
<p>(380) Ioas. Quo vos furoris impetus queso rapit?</p>
<p>Quoue abstrahit vesania?</p>
<p>Vltoribus numnam Deus vobis eget</p>
<p>Iniuriam si passus est?</p>
<p>Si vester est Baal Deus: perdat suos</p>
<p>(385) Hostes trisulco fulmine</p>
<p>Lucis priusquam crastinae facem adferat</p>
<p>Tenebras fugans Titan polo.</p>
<p>Impune nunquam laeserit quisquam Deum</p>
<p>Opera data qui fit nocens.</p>
<p>(390) Premit scelestum poena culpam subsequens,</p>
<p>Modo serius, modo citius.</p>
<p>Thoribod. Verum quidem tu praedicas, malim tamen</p>
<p>Transuerberandum millies</p>
<p>Sceleratam vt expuat animam scelus dari.</p>
<p>(395) O si furores sentiat,</p>
<p>Quibus mihi distringitur pectus modo,</p>
<p>Vitam repente poneret.</p>
<p>Crasgast. Non Gedeon posthac mihi dicetur, at</p>
<p>Hierobaal, ter & quater</p>
<p>(400) Hostis Deorum peßimus, poenas luet</p>
<p>Quocunque tandem tempore.</p>
<p><milestone unit="folio" facs="D"/></p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-secundi.-scena-tertia.">
<head>12. Actus secundi. Scena tertia.</head>
<p>Reges Madianitarum. Zebee. Salmana.</p>
<p>Milites sex.</p>
<p>Zebee. IGnea vestit agros culmis cerealibus aestas,</p>
<p>Belloque vires suggerit.</p>
<p>Cessatum satis est igitur, caecisque latebris</p>
<p>(405) Decet pedes educere,</p>
<p>Hic nullam peperit laudem victoribus annus.</p>
<p>Torpemus imbelli otio.</p>
<p>Carpite tela manu, crudelesque induite iras,</p>
<p>Ite Israelem perditum.</p>
<p>(410) Salmana. Hic adeo populus laeta cum pace triamphat:</p>
<p>Augescit immensum in modum,</p>
<p>Vt nisi iam grauiter belloque fameque dometur:</p>
<p>Contemnat hostium manus.</p>
<p>Zebee. Hinc igitur motis par est discedere castris,</p>
<p>(415) Nos tempus & coelum vocant.</p>
<p>Martis inauditos voluo sub pectore motus</p>
<p>Quos gens rebellis sentiet.</p>
<p>Nunquid erat satius quam tantas soluere poenas,</p>
<p>Colere Deos gentilium?</p>
<p>(420) Nostra nec insana contemnere numina mente:</p>
<p>Deos deorum maximos?</p>
<p>Quis precor est Dominus quem praedicat Israel, eius</p>
<p>Vbi patefit potentia?</p>
<p>Egregiam vero laudem gens ista reportat,</p>
<p>(425) Quae sic Deo fidit suo.</p>
<p>Primus militum. Adsumus instructi telis & milite forti,</p>
<p>Animi pares fiducia.</p>
<p>Aspice quae fortem defendat lancea dextram,</p>
<p>Quis mucro latere pendeat.</p>
<p>(430) Haec recutitorum profundent tela cruorem,</p>
<p>Ditique mittent hospites.</p>
<p>Secundus militum Vos isthac bello defensos dextera reddet,</p>
<p>O inclyti populi duces.</p>
<p>Flauentes veluti grando deuastat aristas.</p>
<p>(435) Sic obruemus Israel.</p>
<p>Tertius. Nec certe vanos respiro pectoris aestus,</p>
<p>Vires potenter exeram.</p>
<p>Sunt mihi praestantes iuuenili in corpore vires,</p>
<p>Galeaeque consuetum caput</p>
<p>(440) Hostibus occurret, quanquam illos Iuppiter ipse</p>
<p>Armet trisulco fulmine.</p>
<p>Quartus. Praeteritos repeto memori cum pectore casus,</p>
<p>Armisque partam gloriam.</p>
<p>Non ego praeteritae virtutis praemia perdam,</p>
<p>(445) Ignauiae me mancipans,</p>
<p>Sed victo referam praeclarum ex hoste trophaeum,</p>
<p>Diis dicandum maximis.</p>
<p>Quintus. Non frustra praeßi cristata caßide crines,</p>
<p>Lorica nec pectus tegit.</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Dij"/></p>
<p>(450) Nec frustra laeuum defendit parma lacertum,</p>
<p>Maculis refulgens aureis,</p>
<p>Tela sed hostilis maculabo sanguinis haustu,</p>
<p>Martis secundo numine.</p>
<p>Sextus. Martia nos etiam primis sectamur ab annis</p>
<p>(455) Castra, vt nihil vestrum queat</p>
<p>De nostris quisquam decerpere laudibus, eia</p>
<p>Quin hostium irruimus solum?</p>
<p>Primus ego aggrediar pugnantem cominus hostem,</p>
<p>Virtute rara dimicans.</p>
<p>(460) zebee. Fortibus haud semper res bellica viribus vti</p>
<p>Desiderat, sed plus valet,</p>
<p>Consilium interdum prudenti pectore natum:</p>
<p>Quàm robur ingens corporis.</p>
<p>Prudens exuperat firmas industria vires,</p>
<p>(465) Vt assequare quod velis.</p>
<p>Nos in quos igitur regni spes tota recumbit:</p>
<p>Consulere rebus conuenit.</p>
<p>Salmana. Nec prius hostiles cuneos tentabimus armis,</p>
<p>Quam colligamus copias.</p>
<p>(470) Consultum fuerit lordanis per vada totum</p>
<p>Exercitum traducere,</p>
<p>Huc vbi saxoso pulsatur flumine vallis</p>
<p>Munita montium ambitu,</p>
<p>Quam lesraelem vulgari nomine dicunt.</p>
<p>(475) Aciem tribunus instruat.</p>
<p>Haec eadem repetat litui cum murmure praeco</p>
<p>Idem vt phalanges audiant</p>
<p>Praeco. Concipiam ingentes flatus Rex inclyte, summis</p>
<p>Pulmonis ex penetralibus.</p>
<p>(480) Salmana. Aere cieto viros igitur, quo castra moueri</p>
<p>Exercitus totus sciat.</p>
<p>Praeco. Arrectis astet qui militat auribus, isthinc<ptr target="#tn3" n="3"/></p>
<p>Reges iubent discedere.</p>
<p>Scilicet est propero lordanis trans vada gressu</p>
<p>(485) Ad vallem eundum lesrael.</p>
<p>Tribunus. Ordinis hoc igitur dextra laeuaque tenete,</p>
<p>Errare neque alio licet.</p>
<p>Secundus. Mil. Nos animis promptis tua iussa capeßimus omnes,</p>
<p>Nam pruriunt nobis manus,</p>
<p>(490) Et cupimus certe immiti certare duello,</p>
<p>Dum claßicum pugnam indicet.<ptr target="#tn4" n="4"/></p>
<p>Zebee. Hic locus est quo vos translatis degere castris</p>
<p>Voluimus ô fortes viri.</p>
<p>Commoda cum sese dederint vt tempora pugnae,</p>
<p>(495) Populum obruamus Israël.<ptr target="#tn5" n="5"/></p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="3">
<p>Militum. Montibus haec statio circundata, nos iubet esse</p>
</item>
</list>
<p>Vacuo timoris pectore.</p>
<p>Nunc fessas vires epulis recreare necesse est,</p>
<p>Fuso per herbam exercitu.<ptr target="#tn6" n="6"/></p>
<p><hi rend="bold">Chorus.</hi></p>
<p>(500) COelitum Rector bone, mitis aurem</p>
<p>Admoue in rebus trepidis vocanti,</p>
<p><milestone unit="folio" facs="Diij"/></p>
<p>* -</p>
<p>Neu meos vulta tetrico severus</p>
<p>Despice questus.</p>
<p>Aspice attentus mihi quo tumultu</p>
<p>(505) Aestuet pectus, gemitu dolores</p>
<p>Quo fremant, dum vis mihi frausque saeui</p>
<p>Imminet hostis.</p>
<p>Imminet saeuus capiti tyrannus,</p>
<p>Et meae mortis meditatur atrox</p>
<p>(510) Crimen, & secum furit impotenti</p>
<p>Turbidus ira.</p>
<p>Cor micat, neruis trepidant solutis</p>
<p>Oßium nexus, animus labascit</p>
<p>Semper et pallens oculis oberrat</p>
<p>(515) Mortis Imago.</p>
<p>Sed Deus vultu aspiciens amico,</p>
<p>Nos quibus curis premimur, resoluet</p>
<p>Gaudio luctum, dabit et serenae</p>
<p>Tempora vitae.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-tertij.-scena-prima.">
<head>14. Actus tertij. Scena prima.</head>
<p>Deus. Gedeon. Phara. Praeco.</p>
<p>(520) TEmpus adest promissa velim quo soluere, gentem</p>
<p>Et vindicare ab hostibus</p>
<p>Quam firmata mihi propriam per foedera feci.</p>
<p>Huc admoue aures Gedeon,</p>
<p>-</p>
<p>Gedeon. Me me adsum, moneas seruum Domine, ecce paratus</p>
<p>(525) In omnibus tibi obsequi est.</p>
<p>Deus. Dißimulo tacitus curas quandoque meorum,</p>
<p>Ipsorum vt explorem fidem,</p>
<p>Sed tandem postquam res deplorata videtur,</p>
<p>Forti assero dextra meos.</p>
<p>(530) Hostiles poteram nutu disperdere turmas,</p>
<p>Terraeque hiatu absumere:</p>
<p>Verum ex mille modis superûm quibus vltio constat,</p>
<p>Mihi hic probatur maxime.</p>
<p>Vt socias se armare tribus, patriamque tueri</p>
<p>(535) Clangente iubeas buccina.</p>
<p>Doque dedique fidem vestris quod partibus astans</p>
<p>Curabo, vt hostes occidant.</p>
<p>Vos ego crudeli incolumes ex hoste reducam,</p>
<p>Ceu trans rubrum ductos fretum.</p>
<p>(540) Gedeon. O bonitas immensa Dei, qui talia seruis</p>
<p>Praestat suis beneficia.</p>
<p>Phara. O Domine haud quisquam meritas persoluere grates</p>
<p>Tibi queat mortalium.</p>
<p>Praeco. Quis tantas iusto decantet carmine laudes,</p>
<p>(545) Quantas mereris ò Deus?</p>
<p>Gedeon Haec igitur Domini nostris edissere dicta.<ptr target="#tn7" n="7"/></p>
<p>Vt iam iam ad arma constuant.</p>
<p>Praeco. Noxia quandoquidem fuerit mora, sedulus istam Obiuero
prouinciam.</p>
<p>(550) Gedeon Te Deus alme colam, te toto pectore amabo,<ptr target="#tn8" n="8"/></p>
<p>Mea ô Deus potentia.</p>
<p>Tu clypeus, tu tela mihi, tu certa salutis</p>
<p>Spes, obtinendae ex his malis.</p>
<p>Iam nos laetiferis mors circumuoluerat atra</p>
<p>(555) Ni tu iuuares caßibus.</p>
<p>Te duce sternemus rutilantes aere phalanges,</p>
<p>Quas ductor hostis dirigit.</p>
<p>Laus, honor, imperium Domino, qui robore summo</p>
<p>Ex morte nos media eripit.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-tertij.-scena-secunda.">
<head>15. Actus tertij. Scena secunda.</head>
<p>Praeco. Gedeon.</p>
<p>(560) GEns pugnare manu prompta, & studiosa laborum,<ptr target="#tn9" n="9"/></p>
<p>Confestim vt clangor litui peruenit ad aures,</p>
<p>Te gauisa duce: assumptis huc irruit arnis.</p>
<p>Nec dubium quin sic animos permouerit ille,</p>
<p>Qui regit astrigeri splendentia climata coeli:</p>
<p>(565) Auscultate precor validae virtutis alumni<ptr target="#tn10" n="10"/></p>
<p>Et delecta Deo quondam sanctißima proles,</p>
<p>Quas struat insidias, ipsis exosa Deorum</p>
<p>Consiliis, gens crudelis, male perfida, fallax.</p>
<p>Nunc calcata iacet peregrina falce repressa</p>
<p>(570) Tempore quae fuerat nobis spes vna futuro.</p>
<p>Cernitis agricolas miseros qui sedibus almis</p>
<p>Pulsi, spem vitae vestris posuere sub armis.</p>
<p>Hostis at interea nostris nunc fulminat aruis</p>
<p>Et metit arboreos fructus, nunc pabula equorum</p>
<p>(575) Sunt segetes, nostrae quondam spes maxima vitae.</p>
<p>Quis ferat hos animos tandem? quis perfida coepta</p>
<p>Sustineat? gentis quis poßit facta proterua</p>
<p>Ferre? vel insano quem fert sub pectore fastum?</p>
<p>Haecne ferenda viris, Domini quos sancta voluntas</p>
<p>(580) Hos habitare locos iußit? quae terra parentum</p>
<p>Est data promißis, proprio quam sanguine partam</p>
<p>Incoluere patres, hanc nobis barbarus hostis</p>
<p>Vastat, & immeritos vexat crudelibus armis.</p>
<p>O gens Isacidûm fortis, num robore sancto</p>
<p>(585) Quinque simul potuit se opponere regibus Abram,</p>
<p>Et pauidos hostes foelici fundere dextra?</p>
<p>Num losue potuit totum pugnacibus armis</p>
<p>Hoc vastare solum, quamuis saeui arma gygantes</p>
<p>Ferrent? hic igitur toties te perfidus hostis</p>
<p>(590) Luserit & nostrum vastauerit aduena regnum?</p>
<p>Ac impune feret? quis nunc virtutis auitae</p>
<p>Est memor? aut quem nunc praestantia facta parentum</p>
<p>Tangunt? ab tantam vestris depellite pestem</p>
<p>Sedibus, en patria in nostra nunc barbara tela,</p>
<p>(595) Barbarus en miles foelicibus errat in agris.</p>
<p>Vos quaeso vestrae moueant quas foedere lecti</p>
<p>lunxistis nuptae, misere quas Barbarus hostis</p>
<p>Abripiet captas, moueat vos paruula proles,</p>
<p>Vnica quae nobis nunc spes est gentis auitae:</p>
<p><milestone unit="folio" facs="E"/></p>
<p>(600) Addite quod Dominus promißi haud immemor vnquam</p>
<p>Foelici incolumes ex bello nostra reducet</p>
<p>Agmina, nunc igitur patriae defendite fines,</p>
<p>Vt conseruentur fidei rata foedera sanctae.</p>
<p>Primus Militum. Explorabo meas vires, si forte leuamen,</p>
<p>(605) Suppeditare queant populo sub mole ruenti.</p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="2">
<p>Militum. Nil intentatum linquam, quo barbarus hostis</p>
</item>
</list>
<p>Det poenas, vitae spiracla nouißima fundens</p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="3">
<p>Mil. Cuncta licet ferro longe lateque reuellant:</p>
</item>
</list>
<p>Non tamen iccirco me terror inutilis angit.</p>
<p>(610) 4. Mil. Quin spero rigidos superare potentibus
hostes</p>
<p>Armis, si faueat, qui vasti est arbiter orbis.</p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="5">
<p>Mil. Portabo aduersum fidens ego pectus in hostem,</p>
</item>
</list>
<p>Cordaqe vulnificis transfigam inimica fagittis.</p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="6">
<p>Mil. Afferet auxilium ex adyto sublimis olympi</p>
</item>
</list>
<p>(615) Qui iustis totum moderatur legibus orbem.</p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="7">
<p>Mil. Haud aegre patriae positurus nomine vitam</p>
</item>
</list>
<p>Coniunctis densos inuadam viribus hostes.</p>
<list type="ordered:arabic">
<item n="8">
<p>Mil. Pectori adaptabo vires, pectusque furori,</p>
</item>
</list>
<p>Infesti donec violentia corruat hostis.</p>
<p>(620) Gedeon. Sic sic magnanimo praestantes pectore, sic
sic</p>
<p>Pergite, lucescet tandem post nubila Phoebus.</p>
<p>Collisis quaßi crepitarunt nubibus ignes,</p>
<p>Vt quando aetherea Dominus nos conuenit arce,</p>
<p>Ibo igitur, coeli paucis vt numen adorem.</p>
<p>(625) Primus. Nos in procinctu interea expectabimus
hostem.</p>
</div>
<div type="level1" xml:id="actus-tertij.-scena-tertia.">
<head>16. Actus tertij. Scena tertia.</head>
<p>Gedeon. Deus.</p>
<p>Gedeon. O Conditor rerum Deus,</p>
<p>Seruum tuum ne despice,</p>
<p>Nec grauiter obsecro feras,</p>
<p>Si forsitan fundat preces</p>
<p>(630) Tuis molestas auribus.</p>